خواب زمستانی فرآیندی است که برخی حیوانات در فصل سرد سال برای حفظ انرژی و بقا انجام میدهند. در این دوران، فعالیت بدنی حیوان کاهش مییابد و متابولیسم بدن به شدت کند میشود تا انرژی ذخیره شده در بدن صرف گرما و زنده ماندن شود.
حیواناتی مانند خرس، خفاش و برخی خزندگان و دوزیستان معمولاً به خواب زمستانی پناه میبرند. آنها قبل از شروع زمستان بدن خود را با ذخیره غذا و چربی آماده میکنند و به مکانهای امن مانند غار، لانه یا زیرزمین میروند تا مدت طولانی بدون نیاز به غذا و با حداقل مصرف انرژی زنده بمانند.
خواب زمستانی با اصطلاح علمی «هیبرنیشن» شناخته میشود و یکی از استراتژیهای طبیعی سازگاری با شرایط محیطی سخت است. پس از پایان فصل سرما و افزایش دما، حیوانات به تدریج از خواب بیدار شده و فعالیتهای روزمره خود را از سر میگیرند. این فرآیند به بقای گونهها در محیطهای سرد کمک شایانی میکند.