دانشنامه اسلامی
احکام اقتضایی از اقسام احکام شرعی است که در مرحله اقتضا قرار دارد؛ یعنی در آن ها اقتضا و قابلیت تعلق جعل وجود دارد و در صورت وجود شرایط و نبود موانع، جعل به آن ها تعلق خواهد گرفت؛ بنابراین، اگر عملی دارای مصلحت و یا مفسده واقعی باشد، اقتضا و قابلیت تعلق جعل شارع به آن وجود دارد، مگر آن که با مانع روبه رو شود و یا شرطی را از دست بدهد که در این صورت این اقتضا به فعلیت نمی رسد.
نکته
اطلاق حکم در مرحله اقتضا، مسامحی است، زیرا مرحله اقتضا مقدمه جعل حکم است.
