دانشنامه اسلامی
اخفش در دمشق و در محله ای به نام «باب الجابیه » مقیم بود، از این رو به اخفش باب الجابیه شهره گردید
مقامات علمی
او در تحصیل علوم و فنون رایج آن زمان سخت کوشید و سرآمد اقران شد. وی در علم نحو شهرتی کسب کرد و همانند برخی دیگر از نحویان پیش از خود لقب «اخفش » یافت و او را آخرالاخافشه خواندند. در غریب القرآن ، غریب الحدیث ، تفسیر ، معانی القرآن و شعر عربی مهارت و تتبّع داشت .
اساتید
در حدیث از عبدالله ابن ذکوان ، سلاّم مداینی و نیز از ابو مُسهِر غسّانی روایت می کرد و از راویان وی اینان را نام برده اند: ابو احمد ابن ناصح مفسر ، ابو طاهر ابن ذکوان و ابوبکر ابن فطیس نیز از او حدیث نقل کرده است .اخفش ، به ویژه علم قرائات را وجهه همت خویش ساخت و سالیان دراز در محضر ابن ذکوان ه م به فراگیری فنون قرائات پرداخت . پس از مرگ ابن ذکوان ۴۲ق /۵۶م قرائت اهل شام یعنی قرائت ابن عامر دمشقی ه م ، از طریق او انتشار و اشتهار یافت . وی قرائت ابن عامر را به تفصیل ، همراه با علل آن ، در کتابی جداگانه تألیف کرده بود و بر اساس آن تعلیم می داد، و تلاشهای او موجب شد که قرائت اهل شام جایگاه خود را در میان قرائات هفتگانه و دهگانه مشهور باز یابد. اخفش نزد هشام بن عمار ، راوی دیگر ابن عامر، نیز حروف ویژه روایت او را فرا گرفته بود اخفش بجز قرائات سبع ، قرائات شاذ و غریب ، چون «اختیار» ابوعبید قاسم بن سلاّم را نزد استادان فن آموخته بود. صوت خوش او در تلاوت قرآن مجید و حسن ادای وی نیز مورد ستایش قرار گرفته است .
شاگردان
...
