دانشنامه اسلامی
در این نمایش کسی با عنوان « پرده خوان » از روی تصویرهایِ منقوش بر پرده، مصایب اولیای دین ــ بویژه اولیای مذهب شیعه ــ را با کلام آهنگین روایت می کند.
نام های دیگر
پرده خوانی را « شمایل گردانی » و « پرده داری » و « پرده برداری » نیز خوانده اند.
← تعریف غلط
پرده خوانی برآمده از نقالی و نقاشیِ مردمی است.پیشینه تاریخی آن را می توان با نوعی «قوالی» (نقالی توأمانِ موسیقی و آواز ) در ادوار پیش از اسلام مربوط دانست که پس از ورود اسلام به ایران ، به دلیل محدودیتهای موسیقی، به نوعی «نقالیِ» ملی ـ مذهبی تغییر یافته است؛ بویژه در زمان صفویه که انواع نقالی مذهبی ( روضه خوانی ، حمله خوانی ، پرده داری، صورت خوانی و سخنوری) شکل گرفت. به گفته جابر عناصری در جنگ شاه اسماعیل صفوی (حک: ۹۰۵ـ۹۳۰) با ازبکها برای تهییج سپاهیان ایران از این نمایش استفاده می شده است.برخی نیز، موقعیت تاریخی پرده خوانی را حدفاصلِ گذار از برگزاری مراسم عزاداری عمومی ماه محرم در دوران صفویه ، به برگزاریِ نمایشِ مذهبی تعزیه در دوران قاجاریه و یکی از منابع تحول و تکامل تعزیه دانسته اند اما برخی دیگر، به عکس، نقوش پرده را ترجمانِ نمایشِ تعزیه در قالب هنرهای دیداری و ره آورد تعزیه می دانند.
ساختار پرده خوانی
...
