دانشنامه اسلامی
مواد و مقدمات قیاس، یا نظری و غیر بدیهی بوده، و به وسیله قیاسات دیگر باید تبیین شده و اثبات گردند، و یا بی نیاز از استدلال بوده و مفاد آن به بداهت، مورد قبول عقل است. هر مقدمه غیر یقینی، باید از طریق استدلال، منتهی شود به مقدماتی که بی نیاز از بیان هستند، و الا تسلسل یا دور لازم می آید. مقدماتی که نیازمند تبیین و استدلال هستند، قبل از اثبات و اقامه استدلال، «مقدمات غیر مبیَّن»، و بعد از اثبات، «مقدمات مبیَّن» نامیده می شوند. و مقدماتی که بی نیاز از تبیین و استدلال هستند، «مقدمات بیّن» و «مبادی قیاس» نامیده می شوند. مبادی قیاس هشت قسم هستند: یقینیات، مظنونات، وهمیات، مشهورات، مسلمات، مقبولات، مشبهات و مخیلات.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • مظفر، محمدرضا، المنطق.• ابن سهلان ساوی، عمر بن سهلان، البصائر النصیریه.
