دانشنامه اسلامی
گاهی از این روش به عنوان روش تفسیر اجتهادی هم نام برده می شود و گاه نیز تحت عنوان یکی از اقسام روش تفسیر به رأی قرار داده شده است: و گاهی با گرایش فلسفی تفسیر یکسان انگاشته می شود؛ ولی کم تر دیده شده که معنا و مفهوم روش تفسیر عقلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
کسانی که قائل به جواز تفسیر قرآن به شیوه عقلی هستند به دلایلی استناد کرده اند:
ذهبی در استدلال به این آیات بیان می کند که خداوند متعال در این آیات بر تدبر در قرآن و عبرت گرفتن از آیات و پندگرفتن از موعظه های آن ترغیب کرده است پس اگر تفسیر بر علما ممنوع باشد ما به پند عبرت گرفتن از چیزی که نمی فهمیم ملزم خواهیم بود.(ذهبی 1/262)
برخی از معاصرین هم این دو آیه را از دلایل اثبات کننده تفسیر اجتهادی ذکر کرده اند.
آیات ذیل نیز گواه بر مدعای ماست که: قرآن خود به اصل اندیشیدن توصیه می کند مثل آیات 242 سوره بقره و 67 سوره انبیاء و 8 سوره مومنون همچنین قرآن خود اهل استدلال است و عقل ورزی را آموزش می دهد مانند 22 سوره انبیاء.
در روایاتی به نقش عقل در فهم معانی قرآن اشاره شده است از جمله:
