دانشنامه اسلامی
شروع قرآن با بسمله و تکرار آن در ابتدای هر سوره بدین معناست که همه احکام ، دستورات، اخلاق ، آداب و مواعظ بیان شده در این کتاب شریف برای خدا و از جانب او و همچنین آموزشی است برای انسانها تا گفتار و کردار خود را با نام خدا آغار کنند، زیرا شروع کارها با نام خدا موجب استعانت از او و انتساب کارها به آن ذات مقدس است و بدین وسیله گفتار و کردار آدمی جنبه قدسی و الهی پیدا می کند و در آن برکت پدید می آید و ماندگار می شود، زیرا هر آنچه با نام خدا انجام پذیرد باطل و هالک نمی گردد و بهره هر چیزی از بقا و ماندگاری به میزان انتساب و ارتباط آن با وجه باقی و کریم ربوبی است. در روایت مشهور نبوی آمده است: «کل أمر ذی بال لم یبدأ فیه باسم اللّه فهو أبتر».
نشان بندگی
بنابراین آغاز کردن به بسمله متضمن برائت کار از هرگونه نفسانیت و انتساب به غیر خداست و به سان نشانی برای بندگی و عبودیت خدا در کارهاست، چنان که حضرت رضا (علیه السلام) فرمود: گفتن «بسم اللّه الرحمن الرحیم» یعنی نشان می نهم بر خودم به نشانی از نشانه های خدا و این نشان همان عبادت و بندگی است.
تفسیر مفسران
بعضی از مفسران محتمل دانسته اند که گفتن بسمله بدین معنا باشد که به وسیله قدرت و توانایی خدا به این کار موفق می شوم و اگر خداوند این توانایی را به من عطا نمی فرمود به انجام دادن آن موفق نمی شدم. جمعی از مفسران مفهوم بسمله را در هر سوره متناسب با مفهوم و غایت و غرض مترتب بر همان سوره می دانند.
ترکیب
...
