دانشنامه اسلامی
از این کتاب تنها مقدمه آن در دست ماست که خود کتابی بسیار با اهمیت است. در این مقدمه سید حیدر به توضیح مقدماتی می پردازد که برای فهم آثار ابن عربی، آگاهی از آن ها ضروری و یا مفید است. متن عربی این کتاب سالها پیش از این به همت دکتر هانری کربن چاپ شده است.قبل از آغاز کتاب دو مقدمه مهم به قلم هانری کربن و عثمان یحیی آمده است.
مقدمه هانری کربن
کربن در مقدمه خود ( که به زبان فرانسه نوشته و جواد طباطبائی آن را به فارسی برگردانده است ) طی چهار فصل، نکات مهمی را بیان فرموده است:۱. شرح ابن عربی توسط سید حیدر: بررسی اهمیت فصوص الحکم ابن عربی، نقش آن در شکل گیری عرفان ، اهمیت شرح سید حیدر، اهمیت دیدگاه شیعی شارح و مفهوم ولایت در تفسیر آراء ابن عربی و عرفان .۲. سبب تحریر شرح: علل و شرایط تألیف این شرح بنا به نقل شارح، کیفیت شرح وی. ۳. طرح مقدمات: در این قسمت فصول مقدماتی شارح جداگانه نقل شده، خلاصه ای از آن ارائه شده است. ۱.۳. تمهیدات :بحث در مورد پیدایش کتاب و فلسفه نبوی شامل تمهیدات سه گانه .۱.۱.۳. فضیلت پیامبر اکرم (ص ) و برتری آن حضرت بر دیگر پیامبران و بررسی دیدگاه های مختلف در این زمینه .۲.۱.۳. فضیلت ابن عربی بر دیگر مشایخ، ولایت شیخ، اهمیت و کیفیت نگارش فصوص الحکم و فتوحات مکیه .۳.۱.۳. بحث از سلسله مراتب باطنی و مدارج انبیا و اولیا و تابعین با تکیه بر عدد نوزده .۲.۳. ارکان : تحقیق در باره فلسفه وجود و معرفت در سه فصل مفصل. ۱.۲.۳. بحث در باره توحید و حقیقت آن.۲.۲.۳. بررسی وجود مطلق و حقیقت آن .۳.۲.۳. بحثی گسترده در حقیقت علوم. ۴. جداول که به بررسی تصاویر جداول عرفانی اختصاص دارد.
مقدمه عثمان یحیی
مقدمه عثمان یحیی که به زبان عربی است، فهرست شروح و حواشی فصوص الحکم ابن عربی است که به ترتیب تاریخی و بر اساس نوع دیدگاه شارح تنظیم شده است که آمار اجمالی آن بسیار شگفت انگیز است:۱) شروح فصوص الحکم به ترتیب قرن . • شروح قرن هفتم هجری، ۵ شرح . • شروح قرن هشتم هجری، ۱۴ شرح . • شروح قرن نهم هجری، ۸ شرح . • شروح قرن دهم هجری، ۷ شرح . • شروح قرن یازدهم هجری، ۷ شرح . • شروح قرن دوازدهم هجری، ۵ شرح . • شروح قرن سیزدهم هجری، ۲ شرح . • شروح قرن چهاردهم هجری، ۲ شرح . • شروح مجهول التاریخ، ۵۸ شرح .۲) شروح مختصر و برگزیده فصوص الحکم .۳) کتاب هایی که در رد فصوص الحکم و یا مولف آن نگاشته شده است.۴) دفاع نامه های کتاب فصوص الحکم و مولف آن.
منبع
...