المزهر فی شرح الشاطبیه و الدره

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] المزهر فی شرح الشاطبیة و الدرة، شرح بر دو کتاب منظوم «حـرز الأمـانی و وجـه التـهانی»، معروف به شاطبیه نوشته قاسم بن فیرة بن خلف اندلسی شاطبی (م 590ق) و «الدرة المضیة فی القراءات الثلاث المتممة للقراءات العشر المتواترة» نوشته ابن جزری (م 831ق)، است. محمد خالد منصور، محمد موسی نصر و تعداد دیگری از نویسندگان عرب شارحان این اثر هستند.
پس از تألیف القراءات‎ السـبعة توسّط ابن مجاهد و تألیف کتاب‎هایی در زمینه احتجاج بر قراءات، آثار و تألیفات مربوط بـه قـرائات سبع رو به رونق و رواج گذاشت‎، که‎ مـهم‎ترین آنـها عـبارت اسـت از:
با توجّه به اینکه کتاب التـیسیر و کتاب شاطبیه بر فضای درسی و تحقیقات مربوط به قرائات قرآنی حاکم شد، شرح‎های زیادی بر کتاب‎ شاطبیه‎ نوشته‎ شد. به نظر‎ می‎رسد‎ تألیف‎ کتاب التیسیر و شاطبیه و آثار دیگری که در قرن پنجم هجری تألیف‎ شد‎، باعث گشت میان قـرائات صـحیح و قرائات شاذ امتیاز و تفاوتی آشـکار مـشخّص گردد. ‎
سه منظومه پیرامون قرائات عشر تألیف شده که عبارتند از: «الشاطبیة»، «الدرة» و «طیبة النشر فی القراءات العشر المتواترة» ابن جزری (ت 833ق). شاطبیه و دره مشتمل بر 21 طریق برای قراء هستند و نزد قراء متأخر، قرائات عشر صغری و طیبة النشر هم قرائات عشر کبری نامیده شده است. طیبة النشر مشتمل بر طرق شاطبیه و دره و مطالب فراوان دیگری است. علمای قرائات معمولاً دانشجوی این علم را ابتدا به شاطبیه و دره و پس از فراگیری این دو به طیبة النشر ارجاع می‎دهند.
این اثر، مشتمل بر مقدمه مختصری از شارحان و دو بخش است که بخش اول مشتمل بر مقدمه‎ای در معرفی شاطبی و آثار او و شرح شاطبیه و بخش دوم نیز همانند بخش اول حاوی مقدمه‎ای در معرفی ابن جزری و آثارش و سپس شرح دره است. بخش اعظم هریک از شروح به باب فرش الحروف اختصاص دارد؛ به‎طوری‎که در شرح شاطبیه بیش از نیمی از اثر و در شرح دره دو ثلث آن به این موضوع اختصاص یافته است.
فال گیر
بیا فالت رو بگیرم!!! بزن بریم