دانشنامه اسلامی
به آیه ۶۰ سوره توبه "آیه صدقات" می گویند و برخی آن را "آیه زکات" نامیده اند. (انما الصدقات للفقراء والمساکین والعاملین علیها والمؤلفة قلوبهم وفی الرقاب والغارمین وفی سبیل الله وابن السبیل فریضة من الله والله علیم حکیم)؛ " صدقات تنها به تهیدستان و بینوایان و متصدیان(گردآوری و پخش) آن و کسانی که دلشان به دست آورده می شود و در (راه آزادی) بردگان و وامداران و در راه خدا و به در راه مانده اختصاص دارد(این) به عنوان فریضه از جانب خداست و خدا دانای حکیم است".
توبه/سوره۹، آیه۶۰.
نزول این آیه که با کلمه "انما" (نشانه انحصار) آغاز شده پس از آیه زکات (آیه ۱۰۳ همین سوره) است و موارد و مصارف زکات را در هشت مورد منحصر می کند:۱. فقرا ؛۲. مساکین ؛۳. عاملان زکات (گردآوردندگان آن)؛۴. مؤلفة قلوبهم (کسانی که با پول و کمک مالی می توان دل آنان را به اسلام جلب کرد)؛۵. آزاد ساختن بردگان؛۶. پرداخت دین بدهکاران؛۷. در راه خدا؛۸. واماندگان در راه.
منظور از فقیر
بعضی معتقدند فقیر کسی است که در زندگی خود کمبود مالی دارد و هرگز از کسی طلب نمی کند؛ اما مسکین کسی است که نیازش شدیدتر و دستش از کار کوتاه است؛ از این رو، سؤال و تکدی می کند.
مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۸، ص۳.
...
