ال صاعد
دانشنامه آزاد فارسی
دانشنامه اسلامی
آلِ صاعِد، خاندانی از عالمان دینی و محدّثان و قضات حنفی مذهب که از سدۀ ۴ تا ۹ق/۱۰ تا ۱۵م افرادی از آنان در نیشابور، هرات، ری، اصفهان و دیگر شهرهای خراسان و سایر نواحی ایران صاحب شهرت بودند و غالباً قضاوت و خطابت این شهرها را در دست داشتند. صاعدیان، از قرن پنجم تا دهم هجری، قدرت و ریاست فوق العاده ای در شهر اصفهان داشته اند، و مهروموم ها در رقابت با خاندان آل خجند در اصفهان بوده اند، و این مسئله، باعث کشمکش ها و جنگ ها و خونریزی های بسیار بین این دو خاندان شده است. خجندیان در حدود محلّه جویباره و میدان میر سکونت داشته اند، و مقبره آنان ظاهراً در قبرستان شاه میر حمزه بوده، و صاعدیان در محلّه دردشت (محلّه دریه، یا محلّه در، که همین محلّه طوقچی فعلی می باشد) ساکن، و مقبره آنان در قبرستان طوقچی بوده است. صاعدیان اصالتاً از نیشابور بوده اند، و در قریۀ «ایستُوا» در اطراف نیشابور ساکن بودند.
مشهورترین فرد صاعدیان
مشهورترین فرد این خاندان قاضی صاعد است که معاصر غزنویان و اوایل سلجوقیان بوده و نام او بارها در تاریخ بیهقی و دیگر متون آن زمان آمده است. این خانواده به سبب انتساب به قاضی صاعد به آل صاعد یا صاعدیه یا صاعدیان شهرت یافته است.
مشاهیر آل صاعد
برجسته ترین افراد این خاندان عبارتنداز:
← ابوسعید محمد بن احمد
...