دانشنامه اسلامی
نویسنده بنا داشت که این کتاب را در سال یکهزاروچهارصد، به رشته تحریر درآورد، لکن با پانزده سال تأخیر دست به تألیف این اثر زده است.
کتاب حاوی دو مقدمه و سیوشش مبحث است. روش نویسنده در این مباحث چنین است که دو یا چند مبحث را با هم ذکر میکند.
هرکدام از جلدهای سهگانه دارای دوازده مبحث هستند. جلد اول، در پنج بخش، جلد دوم و سوم هرکدام در چهار بخش تنظیم شده است. هر جلد، مشتمل بر دوازده مبحث است.
مباحث جلد اول با آیات سیوپنجم تا سیوهشتم از سوره نور آغاز میشود. نویسنده برای توضیح این چهار آیه شریفه از استاد خود علامه طباطبایی کمک میگیرد و درباره تفسیر اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ ﴿النور: 35﴾، میگوید: خدای سبحان نوری است که آسمانها و زمین بهواسطه او ظهور پیدا میکنند و این همان معنی است که از آیه شریفه اراده شده است؛ زیرا در اینجا نور اضافه به آسمانها و زمین شده، سپس حمل بر خدا (اسم جلاله و الله) شده است. بر این مبنا، سزاوار است قول کسی که میگوید: «این بخش از آیه به معنای «الله منور السموات و الأرض»؛ یعنی الله نوردهنده آسمانها و زمین است». عمده غرض او آن است که مراد از نور در اینجا نور مستعار قائم به موجودات و وجودی که حمل بر موجودات میشود، نیست.
نویسنده در پایان، میگوید: از تفصیل و شرح مطالب آن بزرگمرد (علامه طباطبایی) استفاده میگردد که: «الله» اسم جامع کمال از جمال و جلال الهی است که دربرگیرنده همه اسماء و صفات کلیه و جزئیه است. چون بحث ما در اللهشناسی است باید این کلمه مبارکه جلاله را ازهرجهت بررسی نمود تا تمام اطراف و جوانب مسئله روشن گردد؛ از نور ذات بحت و وجود صرف تا نور اسماء و صفات کلیه، آنهم در مراتب و درجات متفاوته تا برسد به نور اسماء و صفات جزئیه تا هیولای مبهمه که ماده کثیفه قابله عروض اجناس و فصول و انواع است.
