دانشنامه اسلامی
برخی تعابیر قرآنی و حدیثی که با ایام حج تقارن مفهومی یا انطباق دارند، عبارتند از: «اشهر الحج» (ماه های حج)، «اشهر معلومات»، «ایام معلومات»، و «ایام معدودات».
مصادیق ایام حج
مفهوم اجمالی ایام حج مشخص است؛ اما در متون دینی و منابع فقهی، معنای دقیق و یکسانی برای ایام حج یاد نشده و مصادیق گوناگون برای آن بیان شده است که مهم ترین آن ها عبارتند از: هشتم تا سیزدهم ذی حجه، ظهر روز هفتم تا ظهر روز سیزدهم ذی حجه برای کسی که کوچ اول را انجام نداده و ظهر روز هفتم تا ظهر روز دوازدهم ذی حجه برای کسی که کوچ اول را انجام داده است. از روز عرفه (نهم ذی حجه) تا سیزدهم ذی حجه، دهه اول ذی حجه، نیمه اول ذی حجه، همه ماه ذی حجه، ماه های حج یعنی شوال و ذی قعده و ذی حجه. در این میان، ایام حج بیشتر به روزهای هفتم تا سیزدهم ذی حجه اطلاق می شود.
عمره در دوران جاهلی
در دوران جاهلی، اعراب در ایام حج عمره به جا نمی آوردند و گزاردن عمره را در این ایام نادرست می پنداشتند. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلّم این رسم جاهلی را از میان برد و گزاردن عمره را در ایام حج جایز دانست. برخی مفسران در تفسیر جمله {لیس علیکم جناح ان تبتغوا فضلا من ربکم} گفته اند که تجارت در ایام حج نزد عرب جاهلی ممنوع بود و خداوند با نزول این آیه، آن را در اسلام مباح اعلام فرمود. در تفسیر آیه ۳۲ اعراف که تحریم زینت ها و طیبات را نکوهش کرده است: {قل من حرم زینة الله التی اخرج لعباده و الطیبات من الرزق} گزارش شده که عده ای از اعراب جاهلی خوردن گوشت و روغن را در ایام حج حرام می دانستند؛ ولی با نزول آیه، این حرمت از میان برداشته شد.
ایام حج در آغاز اسلام
...
[ویکی حج] ایام الحج: یا روزهای حج، در متون و منابع دینی و تاریخی، به معنای روزهایی است که مناسک حج در آن ها ادا می شود. در منابع فقهی و دینی، معنای دقیق و یکسانی برای ایام حج یاد نشده و مصادیق گوناگون برای آن بیان شده است، مصادیقی مثل هشتم تا سیزدهم ذی حجه، از روز عرفه (نهم ذی حجه) تا سیزدهم ذی حجه، دهه اول ذی حجه، نیمه اول ذی حجه، همه ماه ذی حجه، ماه های حج یعنی شوال و ذی قعده و ذی حجه، اما بیشتر به روزهای هفتم تا سیزدهم ذی حجه اطلاق می شود. اعراب در دوران جاهلی، گزاردن عمره را در ایام حج نادرست می پنداشتند و حج عمره به جا نمی آوردند و پیامبر اکرم(ص) این رسم جاهلی را از میان برد و گزاردن عمره را در ایام حج جایز دانست. در آغاز اسلام، ایام حج زمان اجتماع گروه ها و قبائل عرب در مکه بوده است. ایام حج بهترین فرصت ممکن برای تبلیغ و نشر دعوت پیامبر(ص) به اسلام بود. ایام حج دارای احکامی است که اجمالا عبادتند از: پوشیدن لباس احرام برای مردم مکه، استحباب 360 طواف، وجوب حج برای غیرمستطیع در صورت حضور در یکی از میقات ها، بدل قربانی واجب حج تمتع، سه روز روزه گرفتن در ایام حج و هفت روز روزه گرفتن در پی بازگشت از سفر حج تمتع است، و احکام دیگر که به تفصیل خواهد آمد.
تعبیر «ایام الحج» یا روزهای حج، در متون و منابع دینی و تاریخی، به معنای روزهایی است که مناسک حج در آن ها ادا می شود. برخی تعابیر قرآنی و حدیثی که با ایام حج تقارن مفهومی یا انطباق دارند، عبارتند از: «اشهر الحج» (ماه های حج)، «اشهر معلومات» (سوره بقره، آیه 197)، «ایام معلومات» (سوره حج، آیه 28)، و «ایام معدودات» (سوره بقره، آیه 203).
مفهوم اجمالی ایام حج مشخص است؛ اما در متون دینی و منابع فقهی، معنای دقیق و یکسانی برای ایام حج یاد نشده و مصادیق گوناگون برای آن بیان شده است که مهم ترین آن ها عبارتند از: هشتم تا سیزدهم ذی حجه، ظهر روز هفتم تا ظهر روز سیزدهم ذی حجه برای کسی که کوچ اول را انجام نداده و ظهر روز هفتم تا ظهر روز دوازدهم ذی حجه برای کسی که کوچ اول را انجام داده است. (← نَفْر) از روز عرفه (نهم ذی حجه) تا سیزدهم ذی حجه، دهه اول ذی حجه، نیمه اول ذی حجه، همه ماه ذی حجه، ماه های حج یعنی شوال و ذی قعده و ذی حجه. (← اشهر معلومات) در این میان، ایام حج بیشتر به روزهای هفتم تا سیزدهم ذی حجه اطلاق می شود.
