دانشنامه اسلامی
قرآن کریم در مورد ادعای گروهی از نصارا، بر پیراسته بودنشان از آلودگیها می فرماید: «الم تر الی الذین یزکون انفسهم بل الله یزکی من یشاء ولا یظلمون فتیلا» آیا ندیدی کسانی را که خودستایی می کنند؟! (این خودستاییها، بی ارزش است؛) ولی خدا هر کس را بخواهد ستایش می کند؛ و کمترین ستمی به آنها نخواهد شد. (طبق روایتی، امام باقر علیه السلام درباره آیه یاد شده فرمود: مقصود از «الذین یزکون...» یهود و نصاراست. )
ادعای پیراستگی یهود
قرآن کریم ادعای گروهی از یهود، بر پیراسته بودنشان از آلودگیها را به عنوان خود ستایی معرفی می فرماید: «الم تر الی الذین یزکون انفسهم بل الله یزکی من یشاء ولا یظلمون فتیلا» آیا ندیدی کسانی را که خودستایی می کنند؟! (این خودستاییها، بیارزش است؛) ولی خدا هر کس را بخواهد ستایش می کند؛ و کمترین ستمی به آنها نخواهد شد. (طبق روایتی، امام باقر علیه السلام درباره آیه یاد شده فرمود: مقصود از «الذین یزکون...» یهود و نصاراست. )
اقسام تزکیه نفس
تزکیه انسان ، نفس خود را دو قسم است، یکی به عمل است، که بسیار پسندیده و مورد تأکید است، و یکی دیگر تزکیه زبان است، نظیر این که دو شاهد عادل، شخصی را که عدالتش برای حاکم شرع ثابت نشده تعدیل کنند، و او را به عدالت بستایند، و این قسم از تزکیه درباره خویشتن و این که کسی خود را بستاید مذموم است، و خدای تعالی از آن نهی کرده می فرماید: «لا تزکوا انفسکم»، و نهی خدای تعالی از این قسم تزکیه، خود نوعی تأدیب بندگان است، چون مدح کردن انسان از خود، هم از نظر عقل و هم از نظر شرع قبیح است، و به همین جهت وقتی از حکیمی پرسیدند آن چه عملی است که با این که حق است زشت است؟ گفت : این که کسی خود را به کمالی که دارد ستایش کند، این گفتار راغب بود. (لیکن همین عمل در بعضی از موارد نظیر مورد دفاع و موردی که لازم است نعمت الهی اظهار شود زشت نیست)
← مصداق آیه شریفه
...