دانشنامه اسلامی
احمد غزالی، برادر کوچکتر ابو حامد محمد غزالی ، بود. کنیه وی ابوالفتوح، والقابش مجدالدین، زین الدین و حجةالاسلام بود. تاریخ و محل تولد او در منابع ذکر نشده، اما چون زندگی و تحصیلات این دو برادر به هم نزدیک بوده، براساس تاریخ و محل تولد محمد، احتمالا احمد نیز در طابران طوس و دو سه سالی پس از برادرش محمد، در۴۵۲ یا ۴۵۳ به دنیا آمده است. این دو برادر درکودکی پدرشان را از دست دادند و گفته شده است که پدرشان پیش ازدرگذشت، تربیت فرزندانش را به مردی زاهد و متقی به نام احمد رادکانی سپرد. در طوس بود که احمد، مانند برادرش، تحصیلات مقدماتی خود را در فقه به پایان رساند و هنوز جوان بود که به تصوف گرایید. احمد ابتدا مرید ابوبکر نساج طوسی شد که با چهار واسطه شاگرد جنید است. احتمالاً احمد تا ۴۸۷ که ابوبکر نساج درگذشت، نزد وی بود و وقتی هم که برادرش در ۴۸۸ او را به جای خود در نظامیه بغداد گذاشت، احمد در تصوف شهرت یافته بود.
مجالس وعظ
غزالی در بغداد و شهرهای دیگر به فارسی و عربی مجالس وعظ داشت و چندان در وعظ بلیغ و فصیح بود که نه تنها عوام از مجالس او استقبال می کردند بلکه علما و دانشمندان نیز در آن حاضر می شدند. ازجمله مجالس مشهور غزالی، مجلس وعظ وی نزد سلطان محمود سلجوقی بود که در ازای آن سلطان به او هزار دینار داد. البته برخی احادیث و اخباری را که غزالی در مجالس وعظ به آن ها استناد می جست، صحیح ندانسته اند، از جمله ابن جوزی با آن که او را در وعظ بسیار توانا می داند احادیثش را موضوعه و معانی مطرح شده در آن را فاسد می شمرد.بیشتر تذکره نویسان غزالی را فقیهی خوانده اند که وعظش بر فقاهتش غلبه کرد و دیگر فضائلش تحت الشعاع وعظ قرار گرفت و مغفول واقع شد. احمد در کسوت صوفی و واعظ به شهرهای و روستاهای بسیاری در خراسان ، آذربایجان و منطقه جبال و عراق سفر می کرد، برای مردم وعظ می گفت و به دستگیری مستعدان می پرداخت. در هر شهری نیز علاقه مندان بسیار می یافت و مردم برای شنیدن سخنانش به مجالس وعظ وی هجوم می آوردند. گفته اند که غالبا در وعظ به خود وی هم حالی دست می داد و مردم نیز چندان به هیجان می آمدند که فریاد می کشیدند، جامه برتن می دریدند وجوانان در مجلس وی توبه می کردند.
شاگردان
بدین ترتیب غزالی به سبب سفرهای بسیار و مجالس واعظی که در بلاد اسلامی برپا کرد، نه تنها در زمان حیات خود شناخته شده بود، بلکه شاگردان ومریدان بسیار گرد خود جمع آورد. از جمله شا گردان وی در فقه و حدیث، این اشخاص بودند: ابن شهر آشوب (متوفی۵۸۸)، از محدثان بزرگ شیعه (متوفی۵۶۰) و عبدالواحد آمدی (متوفی۵۵۰)، مؤلف غررالحکم و دررالکلم . از جمله مشهورترین مریدان وی نیز عین القضاه همدانی و ا بونجیب سهروردی بودند.
وفات
...
