ابن رفاعی
فرهنگ فارسی
دانشنامه اسلامی
پدر وی از مغرب به عراق آمد و در قریه ام عبیده از قراء بطائح - میان بصره و واسط - ساکن شد و در آن جا با خواهر شیخ منصور زاهد ازدواج کرد و احمد ثمره این پیوند بود و از این رو ابن رفاعی را مغربی الاصل خوانده اند؛ در حالی که برخی اصل او را از عرب دانسته اند. او هنوز به دنیا نیامده بود که پدرش درگذشت و دایی او شیخ منصور تربیت او را بر عهده گرفت . به نقل بیشتر مآخذ وی را از این رو ابن رفاعی نامیده اند که یکی از اجدادش علی بن رفاعه نام داشت ، ولی برخی دیگر نسب او را از قبیله ای عرب به نام بنی رفاعه دانسته اند. نسبت او در برخی از تواریخ و طبقات «رفاعی » نیز آمده است. او از سادات حسینی بود و نسبتش با ۱۲ واسطه به امام موسی بن جعفر (ع ) می رسید. ابن رفاعی در ام عبیده وفات یافت و چون به هنگام مرگ دارای فرزندی نبود، فرزندان برادرش سالیان درازی مقام شیخوخت و ولایت را به نحو موروثی برای خود حفظ کردند.
مذهب
اکثر مآخذ او را فقیهی شافعی مذهب معرفی کرده اند، و برخی گفته اند که مدت کوتاهی بر مذهب شافعی تفقه نموده است.
مشایخ و شاگردان
نسبت او در طریقت به شبلی و جنید بغدادی می رسد، و گفته اند که داییش شیخ منصور زاهد ، شیخ او در طریقت بوده است . مؤلف خزینة الاصفیاء او را یکی از مریدان خاص شیخ عبدالقادر گیلانی می داند که در اواخر عمر شیخ به او رسیده و از هدایت او بهره گرفته است . گویند که او شیخی صاحب کرامت بوده و مریدان بسیار داشته است. به برخی از پیروان او نیز احوال و امور عجیبی نسبت داده اند که از آن جمله خوردن مارهای زنده ، سوار شدن بر درندگان ، فروافکندن خود از فراز درختان خرما و داخل شدن در تنورهای افروخته را می توان یاد کرد. بعضی از مؤلفین اینگونه اعمال را شیطانی و خاص پیروان ناصالح ابن رفاعی دانسته اند و ذهبی زمان رواج آن را بعد از تسلط مغول بر عراق دانسته است .
ویژگی ها
...
