دانشنامه اسلامی
مطلق و مقید از نظر اتفاق یا اختلاف حکم، کیفیت و سبب حکم، اقسامی دارد که از جهت حمل مطلق بر مقید یا عدم آن، احکام آن متفاوت می باشد. مطلق و مقید مختلف الحکم، آن است که حکم مطلق و مقید متفاوت می باشد، اعم از این که از نظر کیفیت ( ایجاب و سلب ) و موجب حکم توافق داشته باشند یا نه، مثل این که گفته شود: «اکرم عالماً و اطعم عالما فقیراً» که در حکم اختلاف دارند، گر چه در ایجاب اتحاد دارند، و یا این که گفته شود: «اکرم عالما لعلمه و اطعم عالما فقیرا لفقره» که در حکم و موجب اختلاف دارند، اما در ایجاب اتحاد دارند.
