دانشنامه اسلامی
کتاب پیرامون یکی از مسائل علوم قرآنی یعنی موضوع قرائت های مختلف (و قاریان آنها) نوشته شده است. مؤلف که از قرآن پژوهان معاصر است در این کتاب با روشی جدید و با استفاده از روایات مختلف موضوع اختلاف قرائت ها را بررسی نموده است وی در فصل اول کتاب، سیر تطور قرائت ها را متذکر شده و برای آن ۱۶ مرحله ذکر کرده و می گوید از مرحله دهم به بعد (که قرن سوم است) مساله تالیف و تدوین کتاب در این باره صورت گرفته و در مراحل قبلی بیشتر جنبه آموزشی داشته است در فصل دوم قرائت را تعریف و آن را به متواتر و شاذ تقسیم کرده، در فصل سوم مصادر قرائت ها را ذکر نموده در فصل چهارم عوامل اختلاف قرائت ها و وجوه آن را تشریح می کند و یکی از عوامل اختلاف در قرائت را این می داند که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم مسلمانان را ملزم به قرائت واحد نکرده و آنها را در قرائت قرآن آزاد گذاشته است در فصل پنجم و ششم ملاک در اختیار قرائت ها را توضیح می دهد و از آنجا که قرائت قرآن با علم تجوید رابطه نزدیکی دارد در فصل هفتم نقش تجوید در تلاوت قرآن را توضیح داده، امور مربوط به تجوید و ضوابط آن را بیان می کند.با توجه به ویژگی های این کتاب و بیان مطالب بصورت خلاصه، این کتاب می تواند منبع مناسبی برای تدریس بحث قرائت باشد.
ویژگیها
۱- فصل اول: در این فصل سیر تطور و مراحل مختلف قرائت ها را توضیح می دهد و برای آن ۱۶ مرحله ذکر کرده، و مرحله دهم و یازدهم را ابتدای تالیف در این زمینه دانسته و برخی از کتاب های تالیف شده را به ترتیب تاریخ نام می برد.۲- فصل دوم: در این فصل پیرامون این موضوع بحث می کند که آیا قرآن و قرائت هر دو یک چیز هستند و یا دو حقیقت متفاوت و متغایرند، در این باره اقوال علماء را ذکر می کند.۳- فصل چهارم: در این فصل پیرامون اختلاف قرائت و وجوه آن بحث نموده، می گوید تمام اختلاف قرائت ها به هفت وجه برمی گردد آنگاه عوامل اختلاف در قرائت ها را توضیح می دهد و یکی از آنها را اختلاف لغات دانسته است.۴- فصل پنجم: در این فصل ملاک اختیار قرائت ها را بحث می کند و توضیح می دهد که چرا فلان قاری در میان قرائت ها، یک قرائت را به اجتهاد خود انتخاب نموده است.۵- فصل هفتم: در این فصل رابطه بین تجوید و علم قرائت و تفاوت آنها را بحث نموده و نقش تجوید در قرائت صحیح قرآن را ذکر می کند
ساختار کتاب
کتاب دارای هفت فصل می باشد که فهرست مطالب آن به قرار زیر است:فصل اول: سیر تطور قرائت هافصل دوم: تعریف قرائت ها. شامل:اقسام قرائت ها/ تفاوت بین قرائت شاذ و متواتر/ و تفاوت بین قرائت و قرآنفصل سوم: مصادر قرائت هافصل چهارم: اختلاف قرائت ها و اسباب آن هافصل پنجم: اختیار در قرائت هافصل ششم: مقیاس قرآنی (در قرائت ها) شامل:متواتر بودن قرائت/ مطابق با رسم الخط بودن/ و موافقت با قواعد عربی بودنفصل هفتم: قرائت ها و تجوید.
نسخه شناسی
...
