دانشنامه اسلامی
بقعه ابواحمد محمد بن محمد حنفیه که با تخفیفی به نام احمد بن محمد حنفیه خوانده و شهرت یافته است و در لوح مزار نام او (احمد بن محمد بن حنفیه) ضبط شده که البته تعیین این نام بدون مأخذ و شاید ناشی از اشتباه کنیه با اسم بوده و بجای ابواحمد، احمد ضبط شده که نسب دقیق این امامزاده خواهد آمد.
در کتاب انجم فروزان به نقل از "تاریخ قم" نوشته شده که؛ "دیگر از اعقاب محمد بن حنفیه که به قم آمدند ابواحمد عبیدالله بن احمد بن جعفر بن عبدالله بن محمد حنفیه بن امام علی علیه السلام بوده است، و از ابوالقاسم محمدی روایت می کند که ابواحمد مزبور از کوفه به قم آمد و در این شهر ساکن شد و همچنان بود تا این که وفات یافت و او را به مقبره مالک آباد در قبه آجریه ایکه نزدیک آن بر مردگان نماز می گذاردند به خاک سپردند و از او نسلی باقی نماند".
اما متأسفانه مرحوم فیض مسامحه ای در نقل عبارات ترجمه تاریخ قم نموده، تا بتواند قول خود را ثابت نماید، وی از قول ترجمه تاریخ قم می نویسد: ابواحمد محمد بن عبدالله بن جعفر بن عبدالله بن جعفر بن محمد حنفیه بن امام علی علیه السلام در قم ساکن و رحلت نمود و در مالک آباد مدفون می باشد و...
و اگر هم قائل شویم که مدفون در این بقعه جناب ابواحمد محمد بن علی بن عبدالله بن جعفر بن عبدالله بن جعفر بن محمد حنفیه بن امیرالمؤمنین علیه السلام باشد، کما این که مرحوم فیض در جلد دوم گنجینه آثار قم صفحه 611 به این مطلب اعتراف کرده بعید است، زیرا مؤلف ترجمه تاریخ قم، وی را فوت شده در شهر ری دانسته، وی از نقل جسد وی به این شهر هیچ اشاره ای ننموده، لذا باید نتیجه گرفت که مدفون در این بقعه سید جلیل القدر دیگری می باشد.
از این روست، دانشمند فرزانه آقای مدرسی طباطبائی در کتاب "تربت پاکان" می فرماید: "در کتاب تاریخ قم صفحه 228 از مقبره ابوالعباس احمد بن محمد بن حسین بن علی بن امام زین العابدین علیه السلام در قرب مشهد علی بن حسن علوی عریضی "علی بن جعفر مشهور" نزدیک نهر سعد یاد می شود، و نهر سعدآباد از رودخانه روبروی کمیدان جدا می شده و بر اراضی جم و سعدآباد می گذشته و تا نزدیک درب ری ـ که پیرامون سعدآباد بود ـ می رسیده است.
پس آن مقبره در پیرامون همین جا بوده و می تواند همین مزار ابوالعباس احمد بن محمد باشد که به مرور زمان ابواحمد بن محمد دگرگونی یافته و سپس با نگریستن به ترجمه کتاب تاریخ قم او را همان احمد بن محمد که در ری درگذشت، پنداشته و نام او را بر لوح مزار نگاشته باشند.
در جواب مرحوم مدرسی باید گفت: اولا، کلمه نزدیک که در عبارت تاریخ قم قید شده اشاره به همین بقعه ای که در مقابل بقعه منسوب به علی بن جعفر علیه السلام است می باشد، زیرا فاصله بقعه ابواحمد میانی با علی بن جعفر علیه السلام حدودا یک کیلومتر است، پس اطلاق قرب بر مکان صحیح نیست و در جای خود معلوم شد که ابوالعباس احمد در بقعه شاه ابراهیم مدفون می باشد.
