داکیه
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
داکیه (استان روم). داکیه روم یا داکیا ترایانا ( به لاتین: Dacia Traiana ) یا داکیهٔ حاصلخیز ( به لاتین: Dacia Felix ) یک استان رومی در دوران امپراتوری روم از سال ۱۰۶ تا ۲۷۱ ( یا ۲۷۵ ) میلادی بود. قلمرو آن اکنون شامل مناطق امروزی اولتنیا، ترانسیلوانی و بانات است که همگی در کشور رومانی جای دارند، به استثنای مورد آخر که میان رومانی، مجارستان، و صربستان تقسیم شده است. در دوران تسلط رومیان، داکیه جزو استان های ایمپریال[ یادداشت ۱] بود. تخمین زده شده که جمعیت مردم داکیه بین ۶۵۰/۰۰۰ تا ۱/۲۰۰/۰۰۰ متغیر بوده است. این سرزمین توسط امپراتور ترایانوس و پس از جنگ های داکیه ( ۱۰۱ تا ۱۰۶ میلادی ) که پادشاهی داکیهی دکبالوس را از میان برد، فتح شد. با این حال، رومیان این ناحیه را به طور کامل متصرف نشدند؛ کریشانا، ماراموریش، و بیشتر بخش های مولداوی تحت کنترل داکیان آزاد باقی ماندند. پس از الحاق داکیه به روم، این استان شاهد تقسیمات اداری مکرر خود بود: در ۱۱۹ میلادی، این استان به دو استان داکیه علیا[ یادداشت ۲] و داکیه سفلی[ یادداشت ۳] منقسم شد. بین ۱۲۴ و حدود ۱۵۸، داکیه علیا نیز خود به دو استان داکیا آپولنسیس[ یادداشت ۴] و داکیا پورولیسنسیس[ یادداشت ۵] تقسیم شد. این سه استان هم بعدها در ۱۶۶ میلادی به سبب جنگ های مارکومانی با عنوان ترس داکیائه ( Tres Daciae به معنای سه داکیه ) متحد شدند.
این ناحیه مرکز یک استعمار متمرکز و سازمان یافتهٔ رومی بوده است؛ به طوری که معادن جدیدی گشوده شده و استخراج سنگ معادن تشدید شد، کشاورزی و دام پروری[ یادداشت ۶] و تجارت نیز در این استان شکوفا شد. داکیهٔ روم دارای اهمیت نظامی زیادی برای پرسنل نظامی مستقر در سراسر بالکان بود. پایتخت اقتصادی، دینی، و اداری این استان اولپیا ترایانا زرمیزه گتوسا بود، حال آنکه مرکز نظامی آن آلبا ایولیا بود.
پس از ایجاد استان داکیه روم، این استان از تهدیدهای نظامی و سیاسی بزرگی در عذاب بود. داکیان آزاد، ضمن اتحاد با سرم ها، یورش های بی پایانی به این استان انجام می دادند. این یورش ها توسط کارپی ها ( قبیله ای از داکیان ) و قبایل تازه فرارسیدهٔ ژرمن ( گوت ها، تایفال ها، هرولی ها، و باستارنی ها ) که با داکیان متحد بودند نیز پی گرفته شدند. این مسائل سبب شد حفظ این استان برای رومیان مشکل شود؛ به طوری که این استان در زمان حکمرانی گالینوس ( ۲۶۸–۲۵۳ ) تقریباً از دست رفت. این آئورلیانوس ( ۲۷۵–۲۷۰ ) بود که این استان را رسماً در سال ۲۷۱ یا ۲۷۵ میلادی رها کرد. جمعیت رومی شده[ یادداشت ۷] این استان نیز به حال خود رها شدند، و سرنوشت آنان پس از عقب نشینی رومیان جای بحث دارد. بر طبق یک نظریه، زبان لاتین که در استان داکیه ( که اکثر سرزمین های آن در رومانی امروزین جای دارند ) مورد استفاده بود، در گذر زمان به زبان رومانیایی امروزی بدل شد و از این رو مردم رومانی از نسل داکی - رومی ها ( یا مردمِ رومی شدهٔ داکیه ) هستند. نظریه ای خلاف آن می گوید که این ادعا نادرست بوده و اصل و نسب رومانیایی ها به همان شبه جزیره بالکان برمی گردد.