دانشنامه اسلامی
از زندگی او، جز نام استادان و راویان و چند نکته پراکنده، چیزی دانسته نیست. ذهبی یادآور شده که وی از 236ق شنیدن حدیث را آغاز کرد و علاوه بر فراگیری از شیوخ دیار خود، در سفرهایی به عراق، شام و حجاز، از محدثان آن سرزمین ها نیز حدث شنید.
در شمار شیوخ او، می توان ابوکریب محمد بن علاء، سفیان بن وکیع، محمد بن بشار، مسیب بن واضح، محمد بن زنبور مکی، ایوب بن محمد وزّان، عبدالوهاب بن ضحاک، محمد بن مصفی حمصی و ابوحاتم سجستانی را نام برد.
وی پس از بازگشت به حرّان، به عنوان مفتی آن شهر پذیرفته شد و با اصراری که بر نهی از منکر می ورزید، به عنوان پیشرو فقیهان حران، با ازدواج مسلمانان با زنان حرنانی که از اهل کتاب شمرده نمی شدند، مخالفت می کرد.
او از نظر مکتب فقهی، در زمره اصحاب حدیث به شمار می رفت و آگاهی بر علم حدیث را برای فقاهت، شرطی لازم و اساسی می دانست. وی به عنوان محدثی که خود، شیوخ پرشماری را درک نموده بود، به بازگفتن شنیده های خود پرداخت و محدثان بسیاری از نقاط گوناگون به استماع از او روی آوردند که در میان آنان، مشاهیری چون ابوحاتم ابن حبان، ابواحمد بن عدی، سلیمان ابن احمد طبرانی، ابوبکر ابن سنی، ابوالشیخ اصفهانی، ابوبکر محمد بن علی قفّال و ابوبکر ابن مقری دیده می شوند.
ابن عدی و ابو احمد حاکم، از رجال شناسان بنام اهل سنت، او را به گونه ای بلیغ مدح کرده اند و ابن حبان، احادیث او را در صحیح خود درج کرده است؛ در واقع ابوعروبه، خود اهل جرح و تعدیل بود و شاگردانش، ابن عدی و ابن حبان، در آثار رجالی خود، الکامل و المجروحین از او بهره بسیار گرفته اند.
