بُسْرِ بْن اَرْطاة ( ـ۸۶ق) دولتمرد عرب. در کودکی اسلام آورد. برخی او را از صحابه پیامبر دانسته اند. در زمان خلافت حضرت علی (ع) به معاویه پیوست و از کارگزاران مهم او شد. در جنگ صفین شرکت داشت و پس از رویارویی با حضرت علی (ع) با توسل به نیرنگ جان خویش را نجات داد. پس از نبرد صفین به امر معاویه به حجاز و یمن لشکر کشید و در مدینه و مکه به آزار مسلمانان پرداخت و بسیاری از هواداران امیرالمؤمنین علی (ع) را به قتل رساند. پس از صلح امام حسن مجتبی(ع) با معاویه به فرمانداری بصره رسید. در دورۀ امارتش در بصره نیز به اذیّت و آزار مسلمانان پرداخت. بسر در جنگ با رومیان شرکت داشت و تا قسطنطنیه پیش رفت. در اواخر عمر به جنون مبتلا شد. ابن ارطاه از چهره های منفور تاریخ اسلام است.
دانشنامه اسلامی
[ویکی شیعه] بسر بن ارطاة. بُسْرِ بْن اَرْطاة یکی از از فرمانروایان لشکر معاویه که مدتی نیز حاکم بصره بود. وی در فتوحات مسلمانان در شام و آفریقا شرکت داشت. در آغاز خلافت حضرت علی(ع) از هواخواهان معاویه و در سلک عثمانیه بود و در جنگ صفین از فرماندهان سپاه معاویه شد. [ویکی شیعه] بُسْرِ بْن اَرْطاة یکی از فرمانروایان لشکر معاویه که مدتی نیز حاکم بصره بود. وی در فتوحات مسلمانان در شام و آفریقا شرکت داشت. در آغاز خلافت حضرت علی(ع) از هواخواهان معاویه و در سلک عثمانیه بود و در جنگ صفین از فرماندهان سپاه معاویه شد. بُسر با حمله به مدینه، مکه و یمن جنایات بسیاری مرتکب شد و دست به قتل و غارت زد، شیعیان علی(ع) را به طرز فجیعی کشت و زنان آنان را به اسارت گرفت. وی به دو پسر خردسال عبیدالله بن عباس نیز رحم نکرد و آن دو را سر برید. شمار کسانی که بُسر آن ها را به قتل رساند سی هزارتن یا بیشتر دانسته اند.