دانشنامه اسلامی
کتاب به زبان فارسی و در سال 697ق نوشته شده است.
انگیزه نویسنده، نشان دادن ارادت خویش به شیوه نگارش عطاملک جوینی، نویسنده تاریخ جهانگشا بوده و کوشیده است تا ذیلی بر آن فراهم سازد و از آن جا که وی، دیوانی بوده و بسیاری از وقایع را دیده یا از بزرگان دربار ایلخانان شنیده، کتاب او شایان اعتماد و با اهمیت است.
کتاب با دو مقدمه از نویسنده آغاز و مطالب در پنج جلد، در شرح رویدادهای حکومت ایلخانان، از مرگ مُنکوقاآن تا اواسط سلطنت ابوسعید بهادر (716- 736)، ترتیب یافته است.
در ابتدای هر جلد، مقدمیه ای از وصّاف در بیان سیر مباحث، آورده شده است.
[ویکی فقه] تحریر تاریخ وصاف (کتاب). «تحریر تاریخ وصاف»، اثر عبدالمحمد آیتی، تحریر جدیدی است از « تجزیه الامصار و تزجیه الاعصار »، مشهور به «تاریخ وصاف»، نوشته شهاب الدین یا شرف الدین عبدالله بن فضل الله شیرازی؛ معروف به « وصاف الحضره » که یکی از مهم ترین و قدیمی ترین منابع و مآخذ تاریخ ایلخانان ایران و ملوک اطراف آن به شمار می آید. کتاب به زبان فارسی و در سال ۶۹۷ ق نوشته شده است.
انگیزه نویسنده، نشان دادن ارادت خویش به شیوه نگارش عطاملک جوینی، نویسنده تاریخ جهانگشا بوده و کوشیده است تا ذیلی بر آن فراهم سازد و از آن جا که وی، دیوانی بوده و بسیاری از وقایع را دیده یا از بزرگان دربار ایلخانان شنیده، کتاب او شایان اعتماد و با اهمیت است.
ساختار کتاب
کتاب با دو مقدمه از نویسنده آغاز و مطالب در پنج جلد، در شرح رویدادهای حکومت ایلخانان، از مرگ منکوقاآن تا اواسط سلطنت ابوسعید بهادر (۷۱۶- ۷۳۶)، ترتیب یافته است. در ابتدای هر جلد، مقدمیه ای از وصاف در بیان سیر مباحث، آورده شده است. کتاب، دنباله تاریخ جهانگشای عطاملک جوینی بوده و حاوی وقایع سال های بین فتح بغداد در ۶۵۶ ق تا اواسط سلطنت ابوسعید بهادر خان در سال ۷۲۸ ق می باشد. نویسنده پس از شرح مختصری درباره منکوقاآن و وقایع پس از مرگ وی، به حوادث دوران سلطنت هولاکوخان و فتح بغداد پرداخته است. او ضمن بیان رویدادهای حکومت جانشینان هولاکو تا میانه سلطنت سلطان ابوسعید بهادر، به ذکر خاندان جوینی، اتابکان سلغری، اتابکان لر، سلاطین کرمان ،دهلی ، شبانکاره،مصر ،جزیره کیش و آل کرت و نیز به تخت نشستن گیخاتو پرداخته و مطالب را با مرگ اولجایتو و روی کار آمدن ابوسعید بهادر به پایان رسانده است. زبان کتاب که به نثر متکلف و مصنوع آوازه دارد، ترکیبی از اطناب و ایجاز بوده و نثر آن متکلف، مسجع و سرشار از عبارت پردازی و ذکر مترادفات و افراط در آوردن اخبار و اشعار عربی و آیات قرآنی است. قصد نویسنده از بیان این همه حشو و لغت پردازی، اظهار بلاغت و قدرت نمایی در سجع بوده است. وصاف ضمن شرح وقایع تاریخی، اشعاری به عربی یا فارسی آورده که غالبا سروده خود اوست. او همچنین رساله هایی چون «مدرسه سیار»، « اصول علم بیان » و «رساله ای در تشبیه» را نیز در کتاب آورده است. بسیاری از اصطلاحات اداری و دیوانی حکومت ایلخانان در کتاب ثبت شده است.
گزارش محتوا
...
