لغت نامه دهخدا
اسعدافندی. [ اَع َ اَ ف َ ] ( اِخ ) ابواسحاق افندی زاده محمدبن شیخ الاسلام ابواسحاق اسماعیل افندی. وی یکی از علمای نامدار عثمانی بود و در زمان سلطان محمودخان اوّل میزیست و اسعدافندی برادر شیخ الاسلام افندی است. مولد اسعدافندی سنه 1096 هَ.ق. است. او پس از اکمال دروس وقت در نزد پدر و دانشمندان دیگر در زمره مدرسان داخل شد ( بسال 1122 هَ.ق. ) و در زمان مشیخت پدر خویش ، مأموریت تفتیش و امانت فتوی را داشت و بعد بسمت قاضی سالونیک و سپس قاضی مکه منصوب شد. در زمان شیخ الاسلامی برادر خود با حفظ مقام سابق در سفراطه کبیر ( بلوک اطه ؟ ) و بلگراد قاضی اردو بود و در نتیجه حسن خدمت و قابلیت و کفایت در سنه 1157 قاصی عسکر روم ایلی گردید و در سنه 1161 بمسند مشیخت ترفیع یافت و در ماه شعبان سال بعد معزول شد و از راه شام برفتن بمکه و اقامت در آن شهر مأمور گردید و سپس اقامتگاه وی را به گلیبولی تبدیل کردند و پس از مدتی به عودت او به استانبول و اقامت در کوی انجیر موافقت شد. وی در سنه 1166 درگذشت و جسد او را نزدیک پدر مدفون ساختند. اسعدافندی از اهل علم و فضل و شاعر و ادیب کامل بود و در فن موسیقی مهارت تام داشت. او راست : کتاب لهجةاللغات. و بر سوره «یس » و آیةالکرسی و برخی دیگر از سور قرآن کریم تفسیری نگاشته و نظیره ای بر اطواق الذهب زمخشری دارد و دو رساله بعنوان «بلبل نامه » و «تذکره خوانندگان » نوشته و اشعار لطیف از خود بیادگار گذاشته و بعض قصائد عربی را تخمیس کرده و دو قصیده موسوم به همزیه و لامیه نیز دارد. ( قاموس الاعلام ترکی ).
اسعدافندی. [ اَ ع َ اَ ف َ ] ( اِخ ) صالح زاده احمدبن شیخ الاسلام محمد صالح افندی. وی برادر شیخ الاسلام محمدافندی و خود یکی از علمای نامدار عثمانی است. وی در زمان سلطان سلیم ثالث جالس مسند مشیخت بود. پس ازاکمال تحصیل و نیل بمراتب عالیه علمی قاضی مکه و استانبول شد و در سنه 1205 هَ.ق. قاضی عسکر اناطولی و در سال 1208 قاضی عسکر روم ایلی گردید و در تاریخ محرم 1218 بمسند مشیخت ترفیع یافت و مدت سه سال و پنج ماه در این مقام عالی ببود و در نتیجه روشن فکری و تجویز نظامات جدیده مردمان شریر و نادان بضد وی برخاستند و او بنا بمصلحت معزول شد و در وقعه مؤلمه سلطان سلیم خان بزحمت و صعوبت بسیار از تسلط رَجّاله و اشرار رهائی یافت. در زمان جلوس سلطان محمودخان ثانی بسال 1223 هَ.ق. در ماه جمادی الاَّخر بار دیگر مسند شیخ الاسلامی را اشغال کرد ولی بیش از سه ماه و ده روز در این مقام نماند و باجبار مردمان آشوب طلب معزول شد و در سنه 1230 درگذشت. ( قاموس الاعلام ترکی ).
