دانشنامه اسلامی
توضیحی پیرامون معنی فحش و ناسزا
یکی از نعمت های باارزشی که خداوند متعال به انسان عنایت نموده است نعمت زبان است که ارزش وجودی آن بر کسی پوشیده نیست و از طرفی هم می دانیم که از نعمت های الهی، هم می توان در راه صحیح و هم در راه نادرست بهره گرفت یعنی هر نعمتی که خداوند به انسان عنایت نموده است قابلیت استفاده ارزشی و ضد ارزشی را داراست مثلا با زبان هم می توان به عبادت پروردگار و مناجات با رب الارباب، مباحثه مسایل علمی و یا مشاوره صحیح دادن به دیگران و... پرداخت و هم می توان در راه آزار رساندن به دیگران، دروغگویی و فحش دادن... از آن بهره گرفت.
پس این انسان است که باید به اختیار سعی کند از نعمت ها در مسیر صحیح بهره گیرد و بداند که: همه نعمت های الهی در نزد ما اماناتی هستند که خداوند متعال برای رسیدن به کمال انسانی به ما عنایت فرموده است و لازمه امانتداری این است که انسان امانت را در راه صحیح استفاده نماید و در راه درست از آن بهره گیرد.
استفاده های غیرصحیح از زبان بسیار زیادند که بعضی از بزرگان برای زبان بیش از هفتاد آفت را ذکر نموده اند که یکی از آن ها فحش و ناسزاگویی است که ما در مورد آن در این گفتار اندکی توضیح خواهیم داد و جایگاه آن را در زندگی انسان از دیدگاه اخلاقی اسلام بیان خواهیم نمود.
فحش عبارت است از این که انسان امور بد و زشت را به واسطه کلمات صریح و در بعضی موارد رکیک و زننده بیان نماید و بیشتر اوقات به وسیله الفاظ مربوط به مسایل جنسی (آمیزش) و آلات و متعلّقات آن به کار می رود و افراد لاابالی و بی شرم و حیا آن عبارات را صریحا بر زبان جاری می کنند و در نکوهش آن همین بس که انسان ابتداء از به کار بردن چنین الفاظی ابا می کند و لذا انسان های با شخصیت و شرافتمند چنین کاری را هرگز برای خود نمی پسندند، بلکه حتی در موقع ضرورت هم با کنایه و رمز به آن اشاره می کنند.
نکته ای در مورد حیا و کرامت پروردگار عالم