دانشنامه اسلامی
تاریخ تصوف در فرهنگ وتمدن آسیای جنوب شرقی ، خصوصاً اندونزی و مالزی ، با ظهور و گسترش اسلام در قرن هفتم / سیزدهم در این منطقه ، پیوند خورده است . به نظر پژوهشگران ، صوفیان در اسلامی شدن این حوزه ، که گویا تا قرن نهم / پانزدهم طول کشید، نقش مهمی داشته اند. به عقیده آنان صوفیان پس از سقوط بغداد به دست مغولان ، همراه با تجار و کشتیهای بازرگانی تعالیم اسلام را همراه با افکار صوفیانه به مالاکا (واقع در مالزی امروزی ) آوردند. البته در اسناد این دوره ، به طور مشخص از هیچیک از طریقتهای تصوف ذکری به میان نیامده است .
حمایت و مقابله حاکمان
ظاهراً در آغاز، حاکمان و قدرتمندان از صوفیان حمایت و برای توجیه قدرت و مشروعیت حکومت خود از تعالیم عرفانی ابن عربی و مکتب او، مانند نظریه انسان کامل ، استفاده می کردند. با این حال بر لزوم پیروی از شریعت نیز تأکید داشتند، ازینرو با صوفیانی که از نظر حاکمان محلی و عالمان دینی مرتد شناخته می شدند بشدت مقابله می کردند، چنانکه یکی از این صوفیان به نام سیتی جنار، که زندگی و سخنانش را شبیه حلاج دانسته اند، در ۹۲۲/ ۱۵۱۶ اعدام شد. تا قرن یازدهم نیز چند تن دیگر از این گروه صوفیان محکوم به مرگ شدند.
مشهورترین نماینده قادریه
اما مشهورترین نماینده سلسله قادریه و اندیشه وحدت وجود، در آسیای جنوب شرقی حمزه فَنْصوری (قرن دهم / شانزدهم ) است که از پیشروان اشاعه تفکر اسلامی در این منطقه محسوب می شود. مرید او، شمس الدین سوماترانی (متوفی ۱۰۴۰)، نیز صاحب آثاری در کلام و عرفان بود.
انتشار اندیشه وحدت
...
