دانشنامه اسلامی
واژه تربیت، مصدر باب تفعیل از ماده «ربی یربو» به معنای رشد بوده و در کتب لغت به معنای رشد دادن استعمال شده است؛ و در اصطلاح فراهم آوردن زمینه برای پرورش استعدادهای درونی هر موجود و به ظهور و فعلیت رسانیدن امکانات بالقوه موجود در درون او را تربیت گفته اند.
ادوار تربیت کودک از نظر پیامبر
از نظر رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) دوره تربیت کودک به دو دوره پیش از تولد و پس از تولد تقسیم می شود دوره پیش از تولد که دربردارنده دوره های انتخاب همسر و آداب زناشویی و مراقبت های ایام بارداری می شود مقدمه و زمینه ساز و اساس تربیت کودک در بعد تولد است از این رو مورد تاکید و توصیه فراوان آن حضرت قرار گرفته، مسلمانان و علی الخصوص جوانان به این امر بسیار مورد سفارش قرار گرفته اند. (برداشتی از کلیه احادیث درباره تربیت کودک مانند جلد۲۱ وسائل الشیعه و جلد۱۰۱ بحارالانوار و....)
← قبل از تولد
از نظر رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) کودک چون کودک است، نباید تحقیر شود و احساس بی ارزشی و یا کم ارزشی کند؛ هر چند کودک بیشتر محتاج محبت است؛ ولی این بدان معنی نیست که شخصیت کودک نباید محترم شمرده شود کودکی که با ارزش قلمداد می شود و شخصیت او محترم شمرده می شود به احساس خود ارزشمندی دست می یابد و کسی که برای خود ارزش قائل باشد خود را به زشتی ها آلوده نمی سازد؛ چرا که «من کرمت علیه نفسه لم یهنها بالمعصیه کسی که برای خودش ارزش قائل است خود را به واسطه گناه خوار نمی سازد.» کرامت نفس محور و اساس اخلاق و تربیت اسلامی است و مهم ترین راه آن تکریم انسان در دوران کودکی است. یکی از مهم ترین نکات تربیتی که در تکریم شخصیت کودک باید مورد توجه قرار گیرد، جدی گرفتن احساسات کودک در هفت سال نخست زندگی است.
← سیره پیامبر در تکریم کودکان
...
