دانشنامه اسلامی
نام وی در منابع اسلامی غالباً عجمی و مرکب از دو واژه «اسمع » و «ایل » (به معنای «خدایا بشنو») دانسته شده است و گفته اند که ابراهیم علیه السلام به هنگام درخواست فرزند از خدا با این کلمه ها آغاز سخن می کرد. آرتور جفری با پژوهشی درباره این نام ، ریشه ای کهن برای آن یاد کرده ، و نظایر آن را در منابع عبری ، حبشی و دیگر زبان های سامی نشان داده است.
اسماعیل در قرآن
نام اسماعیل ۱۱ بار در قرآن کریم یاد شده است که موضوعاتی همچون بنای کعبه توسط ابراهیم و اسماعیل علیه السلام، نزول وحی به وی و نیز یاد او در کنار دیگر پیامبران الهی ، تولد او به عنوان عطیه ای خدایی به ابراهیم و نیز ذکر صفات نیک وی از جمله این یاد کرده هاست . در آیه ۸۵ از سوره انبیاء ، اسماعیل در کنار پیامبرانی چون ادریس و ذوالکفل ، از صابران دانسته شده است و برخی از مفسران سر نهادن اسماعیل برای ذبح را یکی از نشانه های آشکار صبر او دانسته اند. شایان ذکر است که برخی از مفسران ، «اسماعیل صادق الوعد» را اسماعیل بن ابراهیم دانسته ، در توضیح صدق او در وعد، داستانی آورده اند.
ازدواج حضرت ابراهیم با هاجر
در منابع روایی ، در تفصیل داستان زندگی اسماعیل آمده است که ساره همسر ابراهیم علیه السلام، چون سترون بود و شوهرش را خواهان فرزندی یافت ، کنیز خود هاجر را به همسری بدو داد تا شاید بتواند، صاحب فرزندی شود. هاجر از ابراهیم بار برداشت و فرزندی آورد که او را اسماعیل نام نهادند.
بشارت الهی درباره تولد اسماعیل
...
