معقبات

لغت نامه دهخدا

معقبات. [ م ُ ع َق ْ ق ِ ] ( ع ص ، اِ ) فرشتگان نوبت کننده در نگه داشتن مردمان. ( زمخشری ، یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). فرشتگان شب و روز که یک گروه بعد از گروه دیگر آید. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). فرشتگان شب و روز. ( از اقرب الموارد ) : له معقبات من بین یدیه و من خلفه یحفظونه من امراﷲ. ( قرآن 11/13 ). و بعد چون به بیت الشرف مدینه نزول افتادبه آستان بوس حضرت علیا و حظیره کبریاء... و محط رحل قدسیان و مهبط فردوسیان ، مقصد ملایک معقبات... رسید. ( منشآت خاقانی چ محمد روشن ص 54 ). || تسبیح که پس از یکدیگر برآید. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). || شتران سپس یکدیگر ایستاده بر حوض تا به نوبت آب خورند پس چون یکی آب خورد دیگری به مکانش درآید. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( از اقرب الموارد ). شتران سپس یکدیگر ایستاده بر حوض تا به نوبت آب خورند. ( ناظم الاطباء ).

فرهنگ عمید

۱. فرشتگان روز و شب.
۲. تسبیحات پشت سر یکدیگر.

دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] معنی مُعَقِّبَاتٌ: مأموران (در اصل به معنی بازدارنده ها و عقب اندازنده ها ست ولی اصطلاحی است برای مأمورانی که از طرف حاکمی مسئول اجرای حکم حاکمند و از هرچه که در حکم حاکم اخلال کند جلوگیری می کنند و منظور از "ما بین یدیه و من خلفه" در عبارت "لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِّن بَیْ...
ریشه کلمه:
عقب (۸۰ بار)
«مُعَقِّبات» چنان که «طبرسی» در «مجمع البیان» و بعضی دیگر از مفسران بزرگ گفته اند: جمع «مُعَقِّبَة» و آن هم به نوبه خود جمع «مُعَقِّب» می باشد و به معنای گروهی است که پی در پی و به طور متناوب به دنبال کاری می روند.