دانشنامه اسلامی
نعم (۱۴۴ بار)
«أَنْعام» جمع «نعم» (بر وزن قلم) در اصل بر شتر اطلاق می شده است; ولی بعداً توسعه یافته و به شتر و گاو و گوسفند گفته می شود. این واژه از کلمه «نعمت» گرفته شده، به خاطر این که یکی از بزرگترین نعمت ها برای انسان ها و چهارپایان محسوب می شود، حتی امروز که آن همه وسایل نقلیه سریع السیر هوایی و زمینی اختراع شده است، باز در بعضی از موارد منحصراً باید از چهارپایان استفاده کرد. در بیابان های شنزار که عبور وسائل نقلیه در آن بسیار مشکل است و در بعضی از گذرگاه های باریک کوهستان ها، تنها وسیله ای که با آن می توان عبور کرد، هنوز هم چهارپایانند.
«نعم» اگر به صورت مفرد استعمال شود به معنای شتر است، اما اگر به معنای جمع باشد شتر، گاو و گوسفند را شامل می شود (مفردات راغب، مادّه نعم).
اَنْعام جمع نَعَم (بروزن فرس) گفتهاند عبارت است از گاو، گوسفند و شتر «اَنْعامِ ثَلثهَ) در «بهم» گفتهایم که میشود آن را از آیات قرآن استفاده کرد گفتهاند: شتر را به تنهایی نَعَم گویند ولی گاو و گوسفند را، نه. . برای تمام سخن رجوع کنید به «بهم». نَعَم (بروزن فرس) گاهی بر انعام ثلثه اطلاق میشود چنانکه در مجمع و جوامع الجامع فرموده در اینصورت نَعَم جمع است که مفرد ندارد چنانکه در مصباح گفته و در اقرب از آن نقل کرده است . یعنی هرکه صیدی را عمدا بکشد بر او است کفارهای از گاو و گوسفند وشتر، مانند آن حیوانیکه کشته است. مثلا اگر شترمرغ صید کرده باید شتری کفاره بدهد که در بزرگی مثل آن باشد.
