دانشنامه عمومی
خونِ اهداکنندگان داوطلب واجد شرایط لازم ( با انجام برخی پایش ها ) ، توسط مراکز انتقال خون جمع آوری می شود. سپس خون هدیه شده برای بررسی ایمنی و سلامت آن مورد آزمایش های غربالگری و تأیید سلامتی قرار گرفته و خونی که در این آزمایش ها، رد شود با شرایط خاص و با حفظ کامل ایمنی سوزانده و معدوم می گردد. خون و فراورده های خونی سالم به بانک خون مراکز درمانی تحویل و در مواقع نیاز برای یکی از بیماران نیازمند مصرف می شود. در بیشتر موارد اهدا کننده، بیمار مصرف کننده خون یا فراورده را هیچگاه ندیده و نمی شناسد.
انتقال خون برای درمان بسیاری از مشکلات پزشکی فرد دریافت کننده، مانند بیماری های خونی، سرطان و نیز درمان برخی جراحت ها و جراحی های بزرگ که در آن خون از دست رفته است، دارای اهمیت است. پزشکان با در نظرگرفتن علت و شدت کم خونی ( هموگلوبین پایین ) ، بیماری و علائم آن، نیاز به انتقال خون را تعیین می کنند. همچنین انتقال پلاکت در صورت پایین بودن پلاکت های خون یا اختلال در عملکرد آن ها و انتقال پلاسما برای تأمین پروتئین های خون و توقف خونریزی ضرورت دارد.
موارد مصرف اصلی برخی فراورده های خونی به شرح ذیل می باشد: گلبول قرمز فشرده ( Pack Cell ) : کم خونی ها، سرطان، اعمال جراحی، زایمان، تالاسمی پلاکت: سرطان، حین عمل یا بعد از اعمال جراحی طولانی همچون عمل قلب باز پلاسما: تعویض پلاسمای بیمار، نواقص فاکتورهای انعقادی و جلوگیری از خونریزی رسوب کرایو: نواقص بعضی فاکتورهای انعقادی
با وجود بررسی و آزمایش دقیق خون های اهدایی، انتقال خون برای فرد دریافت کننده خالی از خطر نیست. خطراتی که پیشامد آن ها به ندرت و درصد احتمال آن ها تابع عوامل مختلفی است از این قرارند:
• واکنش شدید به انتقال خون
• واکنش های دفاعی یا آلرژی
• واکنش های ملایم پوستی یا تب
• انتقال عوامل عفونت از جمله ویروس هپاتیت، اچ آی وی و باکتری ها در صورت رعایت نکردن مسائل بهداشتی.