دانشنامه اسلامی
طوف (۴۱ بار)طوفان (۲ بار)
«طوفان» از مادّه «طوف» (بر وزن خوف) به معنای موجود گردنده و طواف کننده است; سپس به هر حادثه ای که انسان را احاطه کند، طوفان گفته شده. ولی در لغت عرب، بیشتر به سیلاب ها و امواج گردنده و کوبنده ای گفته می شود که خانه ها را ویران می کند و درختان را از ریشه برمی کند (اگر چه در زبان فارسی امروز، طوفان، بیشتر به بادهای شدید و کوبنده اطلاق می گردد).
هر حادثه محیط به انسان ولی در آبی که به حد اعلای کثرت رسیده، متعارف شده است زیرا طوفانی که قوم نوح را فرا گرفت آب بود (مفردات) لذا است که آن در اقرب الموارد: باران شدید، آب غالب که هر چیز را فرا میگیرد شدت تاریکی شب، مرگ عمومی، قتل عام، سیل غرق کننده و... آمده است قول مجمع میز نظیر اقرب است. . غرض از طوفان طغیان آب و طوفان حضرت نوح علیه السلام است درباره این طوفان در «نوح» صحبت خواهد شد. * مراد از طوفانی که فرعونیان را گرفت چیست؟ آن را سیل، مرگ عمومی، طاعون، آبله: گفتهاند در المنار از عایشه از رسول خدا صلی اللّه علیه و آله و سلم نقل شده که مراد از طوفان مرگ است و گوید: حدیث عایشه ضعیف است و با آن قول مخالف لغت ثابت نمیشود نگارنده گوید: ما بعد آیه صریح است در اینکه پس از بلیّه پیش موسی آمده خواهش دعا میکردند آن مرگ چگونه جمع میشود؟ ظاهراً مراد از طوفان آب و سیل باشد چنانکه قول اول است در مجمع در روایتی که از صادقین علیهما السلام نیز نقل شده آن را آب فرمودهاند که دیار و مساکن فرعونیان را خراب کرد تا به بیابان پناه برده چادرها به پا داشتند. در تورات فعلی سفر خروج باب نهم آن را تگرگ توأم با رعد و اتش گفته است که بر مصریان بارید تا به موسی الحاح کردند در اثر دعای موسی آن بلا رفع شد. در این باره به (ضفدع - جراد - تسع) مراجعه شود. لفظ طوفان فقط دو بار در قرآن مجید آمده است.
