معنی نورعلی شاه

لغت نامه دهخدا

نورعلی شاه.[ ع َ ] ( اِخ ) محمدعلی بن فیض علی شاه میرزا عبدالحسین بن ملا محمدعلی ، امام جمعه طبس. از مشاهیر عرفا و از شاعران قرن سیزدهم هجری است. وی در اصفهان تولد یافت و در اوان جوانی با پدرش به شیراز رفت. در شیراز سیدمعصوم علی شاه دکنی پدر و پسر را دستگیری کرد و لقب فیض علی شاه و نورعلی شاه را بدیشان داد و پس از کشته شدن معصوم علی شاه ، نورعلی شاه مسندنشین طریقت نعمت اللهی گشت ، عاقبت اهل ظاهر به تکفیرش برخاستند و او ناچار به مسافرت شد ولی به هر شهری که به قصد اقامت قدم می نهاد غوغای عوام او را آواره می کرد و سرانجام پس از تحمل مشقات بسیار و سیروسیاحت در ولایات ایران و عراق عرب ، به سال 1212 هَ. ق. در موصل وفات یافت. از تألیفات و تصانیف اوست : 1 - تفسیر سوره بقره ، به شعرفارسی. 2 - جامع الاسرار، در موعظت و اخلاق. 3 - جنات الوصال ، مثنوی عرفانی که در آن از احمدشاه والی بغداد و حمایت های او یاد کرده است ، و در نظر داشته است که این مثنوی را در 8 جلد به پایان برد، اما پیش از پایان سومین دفتر درگذشته است ، سپس مرید و خلیفه اش رونق علی شاه دفتر سوم را به پایان رسانده و دو دفتر دیگر نیز بر آن افزوده است ، بعد از او نظام علی شاه کرمانی به نظم دفترهای ششم و هفتم همت گماشته است. 4 - دیوان اشعار، مشتمل بر غزلیات و قصاید و قطعات. 5 - رساله اصول و فروع. 6 - رساله در کیمیا. 7 - رساله در موعظه. 8 - روضةالشهداء، در مصائب امام حسین. 9 - شرح خطبة البیان ، به شعر فارسی. 10 - کبری ، در منطق ،فارسی و منظوم. 11 - مشکوةالنجاة. از اشعار اوست :
نیست باکم زآتش نمرودیان
گر بسوزانندم از کین چون خلیل
من غلام همت آنم که او
کار پیغمبر کند بی جبرئیل.
زاهد ار عیب باده نوشان کرد
خبر از عفو کردگارش نیست.
( از ریحانة الادب ج 4 ص 245 ) ( مجمع الفصحا ج 2 ص 496 ) ( ریاض العارفین ص 329 ) ( بستان السیاحه ) ( طرایق الحقایق ج 3 ص 89 ) ( صبح گلشن ص 558 ) ( فهرست کتابخانه مجلس ص 171 ) ( فهرست کتابخانه مدرسه سپه سالار ج 2 ص 489 )( فرهنگ سخنوران ص 618 ).

فرهنگ فارسی

محمد علی ابن فیض علی شاه میرزا عبدالحسین ابن ملا محمد علی امام جمع. طبس از مشاهیر عرفا و از شاعران قرن سیزدهم است وی در اصفهان تولد یافت و در اوان جوانی با پدرش به شیراز رفت در شیراز سید معصوم علی شاده دکنی پدر و پسر را دستگیری کرد و لقب فیض علی شاه و نور علی شاه بدیشان داد و پس از کشته شدن معصوم علی شاه نور علی شاه مسند نشین طریقت نعمت اللهی گشت عاقبت اهل ظاهر به تکفیرش برخاستند و او ناچار به مسافرت شد ولی به هر شهری که به قصد اقامت قدم می نهاد غوغای عوام او را آواره می کرد و سرانجام پس از تحمل مشقات بسیار و سیر و سیاحت در ولایات ایران و عراق عرب بسال ۱۲۱۲ هجری قمری در موصل وفات یافت .