نایینی. ( اِخ ) حسین ( حاجی میرزا... ). از فقهای امامیه و از مراجع تقلید شیعه است. وی گذشته از رساله عملیه ، کتابی نیز در باب لزوم حکومت مشروطه ، در آغاز نهضت مشروطیت ایران نشر داد. وی به سال 1356 هَ. ق. درگذشت. رجوع به احسن الودیعه ج 3 ص 96 و ریحانةالادب ج 4 ص 162 شود. نایینی. ( اِخ ) محمد ( میرزا... ) ابن حیدر طباطبائی ، ملقب به رفیعالدین و مشهور به رفیعا، یا آقا رفیعا، یا میرزا رفیعا. از علمای امامیه قرن یازدهم هجری واز شاگردان شیخ بهائی است و کسانی چون مجلسی ثانی وشیخ حر عاملی از مجلس درس او استفاده جسته اند. او را تألیفات فراوانی است از آن جمله : 1- اقسام التشکیک و حقیقته 2- الشجرة الالهیة 3- الثمرة فی تلخیص الشجرة 4- حاشیه اصول کافی 5- حاشیه شرح ارشاد 6- حاشیه شرح مختصرالاصول 7- حاشیه صحیفه سجادیه و غیره... وفات او در حدود هشتادوپنج سالگی در 1081 یا 1082 هَ.ق. در اصفهان اتفاق افتاد و مزارش در مقبره تخت فولاد اصفهان است. ( از ریحانةالادب ج 4 ص 163 ). و نیز رجوع به هدیةالاحباب ص 142 و مستدرک الوسایل ص 409 شود.
فرهنگ فارسی
حاجی میرزا حسین ( ف. ۱۳۵۵ ه.ق . ) از علمای دینی ایرانی مقیم نجف و استاد مسلم فقه و اصول و مرجع تقلید عصر بود. در قیام مشروطیت کتابی بنام [ تنبیه الامه و تنزیه المله فی لزوم مشروطیه الدوله المنتخبه لتقلیل الظلم علی افراد الامه ] تالیف کرد که در ۱۳۲۷ ه.ق . چاپ شد و حاج شیخ عبدالله مازندرانی و آخوند خراسانی تقریظاتی بر آن نوشتند. ( صفت ) منسوب به نایین : ۱ - ازمردم نایین اهل نایین .۲ - لهجه مردم نایین . محمد ابن حیدر طباطبائی ملقب به رفیع الدین و مشهور به رفیعا یا آقا رفیعا یا میرزا رفیعا از علمای امامیه قرن یازدهم و از شاگردان شیخ بهائی است و کسانی چون مجلسی ثانی و شیخ حر عاملی از مجلس درس او استفاده جسته اند .
دانشنامه آزاد فارسی
از گویش های مرکزی جنوب شرقی، رایج در نایین. این گویش با گویش های یزدی، کرمانی، انارکی، اردستانی و زفره ای مجموعة گویشی جنوب شرقی را تشکیل می دهد. مصوت های نایینی عبارت اند از: a e i o u. و صامت ها همان صامت های فارسی است. جنس دستوری در این گویش وجود ندارد. پسوند نکره ساز i است. پسوند اشاره e است. مضاف الیه مستقیماً پس از مضاف می آید. ضمایر فاعلی منفصل در این گویش عبارت اند از: din/don, to, mi. ضمیر انعکاسی xoy- است. ضمیر اشاره di «این»، diya «این ها»، i «آن». وجه استمراری در نایینی پیشوند ندارد. پیشوند وجه التزامی i است: kiri «می کنم» ikiri «بکنم». برخی از واژگان نایینی: kuye «سگ»، por «پسر» و enju «زن». 50010800
