چغندر قند
فرهنگ فارسی
دانشنامه عمومی
چغندر قند سازگاری وسیعی به شرایط محیط متنوع دارد به سرما و گرما نسبتاً مقاوم است تحمل خشکی را دارد به شوری خاک نیز مقاوم است. عوامل محیطی مانند حرارت، نور، طول روز و رطوبت خاک تا حد زیادی تعیین کننده نحوه رشد و ذخیره قند در ریشه می باشد. خاک های بارور، دارای زهکشی خوب، بافت متوسط و اسیدیته خنثی تا کمی قلیایی برای چغندر قند ایدئال است. عملکرد در خاک های نیمه سنگین بشرط وجود زهکشی خوب نیز مطلوب می باشد.
محصول زراعی چغندر، ریشه ای است بزرگ و آبدار که شامل سه قسمت است:
• طوقه که قسمت بالایی ضخیم شده و برگ ها از آن منشأ می گیرد.
• منطقه کوتاه و صاف در زیر طوقه که گردن گفته می شود. گردن قطورترین منطقه ریشه می باشد.
• قسمت گوشتی ریشه که ذخیره قند در آن انجام می گیرد. مقدار قند در منطقه گردن و طوقه پایین است مقدار قند در ارقام اصلاح شده به ۱۶ تا ۲۰ درصد می رسد. امراض و کمبود مواد غذایی موجب افزایش ریزش برگ ها گشته و عملکرد را پایین می آورد زیرا در این حالت برگ های جدید به وجود می آید که صرفاً با مصرف قند ذخیره شده ریشه رشد می کند. معمولاً ساقه گل دهنده چغندر که در سال دوم رشد به وجود می آید از مرکز طوقه رشد می کند گل ها کوچک و در روی گل آذین خوشه ای مرکب به طور منفرد با دسته جات ۲ تا ۷ گلی مشاهده می شود خود عقیمی و دگرگشتی بر گیاه حاکم است باد عامل مهم در گرده افشانی بشمار می رود.
شته سیاه باقلا با نام علمی Aphis fabae از آفات عمومی محصولات زراعی است این شته بین ۲/۵ تا ۳ ملی متر طول داشته و به رنگ سیاه براق و گاهی تا سبز زیتونی دیده می شود این شته از شیره پرورده گیاه تغذیه و باعث پیچیدگی، پژمردگی و زردی برگ ها و حتی خشکیدن آن ها می گردد با این آفت می توان با سموم متأسیستوکس، دیمتوات و سوپر اسید مبارزه کرد. و مهم ترین آفت که از سال ۹۱ روبه رشد است کرم قوزه ویا لاروشبپرک است که کشاورزان اراک را تا حدودی دچار مشکل کرده است.