علویان. [ ع َ ل َ ] ( اِخ ) جمع فارسی عَلَوی. رجوع به علوی شود. سادات . ( برهان قاطع ) : امیر خواجه علی میکائیل را بخواند و گفت : رسولی می آید بساز با کوکبه بزرگ از اشراف علویان و قضاة و علما وفقها به استقبال روی. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 288 ). خلافت عباسیان را خللی که آید آن است که در زمین طبرستان ناجمی پیدا آید از علویان. ( تاریخ بیهقی ص 422 ). علویان. [ ع َ ل َ ] ( اِخ ) دهی است از دهستان سراجو از بخش مرکزی شهرستان مراغه واقع در 3 هزارگزی شمال خاوری راه شوسه مراغه به دهخوارقان. ناحیه ایست دامنه و دارای آب و هوای معتدل سالم. سکنه آن 763 تن است. آب آن از صوفی چای تأمین میشود. محصول آن غلات ، پنبه ، چغندر، کشمش ، نخود، زردآلو و بادام است. اهالی به زراعت اشتغال دارند و صنایع دستی آنها جاجیم بافی است. دارای راه ارابه رو است. ( از فرهنگ جغرافیای ایران ج 4 ). علویان. [ ع ُل ْ / ع ِل ْ ] ( اِ مرکب ) ج ِ عُلْوی و عِلْوی. رجوع به علوی شود. || کنایه از ملائکه و فرشتگان است. ( برهان قاطع ). ملایک. ( غیاث ). || ( اِخ ) سیارات ، که زحل و مشتری و مریخ و آفتاب و زهره و عطارد و ماه است. ( برهان ). کواکب. ( غیاث اللغات ).
فرهنگ عمید
= علوی
فرهنگ فارسی
دهی است از دهستان سراجو بخش مرکزی شهرستان مراغه دامنه و معتدل و سالم ۷۶۳ سکنه محصول غلات پنبه چغندر کشمش و نخود . جمع علوی کنایه از ملائکه و فرشتگان است سیارات که زحل و مشتری و مریخ و آفتاب و زهره و عطارد و ماه است کواکب
دانشنامه اسلامی
[ویکی شیعه] علویان جمع علوی به خاندان علی(ع) و شیعیان ایشان گفته میشود. واژه علوی در لغت منسوب به علی(ع) است اما در اصطلاح کاربردهای متعددی داشته است. علوی در لغت منسوب به امام علی(ع) است. این واژه در اصطلاح در معانی متعددی به کار رفته است که از جمله آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد: در بسیاری از منابع و گزارشهای تاریخی که سخن از علویان در قرون نخستین شده منظور از آن گروههای مختلف شیعه اعم از امامیه و غیر آن نظیر زیدیه بوده است. اما این واژه از قرون میانه به بعد بیشتر به شیعیان ساکن در منطقه شامات و آناتولی و بالکان اطلاق شده است. این دسته از شیعیان دچار غلو شده و انحرافاتی در آنان از جمله ملتزم نبودن به احکام اسلامی در آنان پدید آمد. علویان در قرن پانزدهم هجری بیشتر در ترکیه و سوریه ساکن هستند. [ویکی اهل البیت] علویان در متون تاریخی اغلب به نوادگان امام علی علیه السلام گفته می شود. و گاهی منظور از آن سلسله علویان (طبرستان) است که در فاصله 250 تا 361 هـ . ق در طبرستان حکومت کردند. گاهی کلمه «علوی» برای کسی استعمال می شود که امام علی علیه السلام را بر سه خلیفه دیگر ترجیح داده و پیرو اوست. با توجه به همین معنا علویان نام مذهبی است که تقریبا عقائدشان با شیعه اثنی عشری یکی است. بیشتر پیروان این مذهب در ترکیه و کمی در سوریه اند. البته بین علویان ترکیه و علویان سوریه تفاوت هائی وجود دارد [ویکی شیعه] علویان (ابهام زدایی). علویان ممکن است به یکی از موارد زیر اشاره کند: [ویکی شیعه] علویان (ترکیه). علویان ترکیه یا علویان آناتولی، یکی از گروه های منسوب به شیعه در ترکیه که از حیث اعتقادات، شیعه اثنی عشری اند، اما به سبب تأثیرپذیری از عقاید باطنی و فاصله گرفتن از فقه جعفری، در مرحله عمل از اثنی عشری دور افتادهاند. بر اساس برخی نظریه ها، نام علوی حدود ۲۵۰ سال پیش توسط عثمانیها بر علویان ترکیه نهاده شد تا آنان را از شیعیان جدا کنند. به سبب آنکه خاستگاه علویان در آناتولی (نام تاریخی قسمت آسیایی ترکیه) بوده است، در برخی موارد به آنان علویان آناتولی نیز گفته میشود. بر اساس برخی آمارها علویان حدود ۳۰ درصد جمعیت ترکیه را تشکیل میدهند. در برخی منابع، علویان ترکیه اینگونه تعریف شده است: «علوی کسی است که کلمه لااله الا الله، محمد رسول الله، علیاً ولی الله را به صورت قلبی، قولی و عملی تصدیق کرده و عملش را به مقتضای این کلمه انجام میدهد». در تعریفی که یکی از نویسندگان علوی از علویان ترکیه نموده آمده است: «کسی که محکم از حبل الله (قرآن کریم) و چهارده معصوم تمسک کند و از نور محمد(ص) و علی(ع) بهره برد و کلمه لااله الا الله، محمد رسول الله، علی ولی الله را تصدیق کرده، عملش را به مقتضای این کلمه انجام دهد». گزارش های تاریخی، پیشینه علویان آناتولی را به دو دوره تقسیم کردند: دوره پیش از حکومت عثمانی و دوره پس از امپراطوری عثمانی. [ویکی شیعه] علویان (سوریه). علویان سوریه، نُصیریه یا انصاریه یکی از فرقههای شیعه در کشور سوریه. در برخی منابع تاریخی و کتابهای ملل و نحل از آنها به عنوان یکی از فرقههای غالی یاد شده است. پیدایش این فرقه به قرن سوم هجری برمی گردد. محل اصلی سکونت نصیریه در شمال شام بوده است. علویان سوریه در دورههای مختلف تاریخی همواره مورد ظلم و ستم دولتهای سنی مذهب شام قرار میگرفتند. شیعی بودن نُصیریه در کنار رویکرد غالیانه برخی از انشعابات این فرقه، تقش مؤثری در افزایش فشار دولتها علیه آنان داشته است. نُصیریه علاوه بر کشور سوریه، در جنوب ترکیه، شمال لبنان و در فلسطین نیز زندگی میکنند. آنان در قرن چهاردهم و پانزدهم هجری پس از چندین قرن رنج و بدبختی توانستند به قدرت برسند. بشار اسد رئیس جمهور سوریه از طائفه علویان به شمار میرود. بیشتر مورخان و نویسندگان ملل و نحل پیدایش این فرقه را در قرن سوم هجری دانستهاند. این فرقه در دوره امام حسن عسکری (ع) یا دوران غیبت صغری در عراق شکل گرفت. این فرقه به محمد بن نُصیر از نزدیکان امام هادی (ع) و بنابر برخی منابع از اصحاب امام حسن عسکری منتسب است. بر اساس گزارش منابع رجالی در دوران امام هادی انحرافاتی از محمد بن نصیر آشکار گردید که منجر به تبری امام از وی و طرد او شد. این وضعیت در دوره امام حسن عسکری نیز ادامه یافت. انحرافات وی در دوره امام حسن عسکری بر غلو در حق ائمه متمرکز بود. بنیانگذار فرقه نصیریه در دوره غیبت صغری، ادعای بابیت و سفارت امام زمان (عج) کرد. بر اساس این، او مدعی شده بود محمد بن عثمان دومین نائب از نواب اربعه امام زمان است. این اقدام وی موجب شد از حلقه نزدیکان امام منع شود. ابن نصیر پس از مطرود شدن، ادعای نبوت و الوهیت کرد. او به تناسخ معتقد بود و درباره امام هادی غلو کرده، ادعای ربوبیت وی را مطرح میکرد. [ویکی شیعه] علویان (طبرستان). علویان طبرستان نخستین حکومت شیعی در مناطق شمالی ایران است. تاریخ تأسیس حکومت علویان در طبرستان به سال ۲۵۰ هجری قمری برمیگردد. حکومت علویان در طبرستان توسط زیدیان شکل گرفت. نخستین حاکم علوی در شمال ایران حسن بن زید بن اسماعیل بن زید بن حسن بن علی ملقب به داعی کبیر بود. پس از او ناصر اطروش از مهمترین حاکمان علوی در طبرستان به شمار میرود. دولت علویان طبرستان تا قرن ۱۰ هجری قمری ادامه داشت. علویان تا پیش از قرن ۴ هجری قمری برای حفظ قدرت خود با دولت طاهریان و سامانیان پیکار میکردند و گاه شکست خورده اما پس از مدتی مناطق از دست داده خود را پس میگرفتند. اما آنان از قرن چهارم به بعد با حکومت آل بویه مصادف شده و اقتدار خود را از دست دادند از این رو علویان طبرستان تا قرن دهم ،یعنی دوره زوال، نتوانست به عنوان دولتی مستقل حکومت کند. پیدایش حکومت علویان طبرستان، منجر به اسلام آوردن ساکنان مناطق شمالی ایران شد. برخی از گزارش ها تاریخ ورود علویان به ایران را اوائل قرن ۲ هجری ذکر کردهاند. بر اساس این گزارشها زمانی که یحیی بن زید با حدود هفتاد نفر از یارانش در سبزوار علیه امویان قیام کرد و در سال ۱۲۵ق و به نقلی سال ۱۲۶ق کشته شد مردم آن منطقه در سوگ کشته شدن وی نام فرزندان خود را یحیی گذاشتند.
