معنی زاهد گیلانی

لغت نامه دهخدا

زاهد گیلانی.[ هَِ دِ ] ( اِخ ) تاج الدین ابراهیم فرزند روشن امیر.در کتاب اسس المواهب السنیة فی مناقب الصفویة، مشهور به صفوة الصفاء، تألیف توکلی بن اسماعیل بن حاجی اردبیلی معروف به ابن بزاز که در شرح احوال شیخ صفی الدین اردبیلی جد پادشاهان صفوی است بمناسبت آنکه شیخ صفی الدین مرید شیخ زاهد گیلانی بوده ، شرح احوال شیخ زاهد ضبط آمده است در فصول مختلف کتاب : فصل ششم در رسیدن او ( شیخ صفی الدین ) بشیخ زاهد قدس اﷲ روحه. فصل هفتم در کرامات او که در زمان شیخ زاهد بظهور آمده. فصل هشتم در ذکر استخلاف شیخ زاهد او را و اجازه توبه و تلقین دادن. فصل دهم دربعضی کرامات شیخ زاهد، صرف نظر از کرامات که ذکر آن اینجا، زائد است. آنچه که از حاق مطلب ، در شرح احوال او مفید است ، بدین قرار میباشد: شیخ مزبور تاج الدین ابراهیم ملقب بزاهد گیلانی بوده و خود او خویش را ابراهیم گیلانی می گفته است. پدر او روشن امیربن بابل ( یا بابیل ، زیرا که از سه موضع کتاب ، دو جا بابل و یک جا بابیل ضبط آمده است ) بن شیخ بندار کردی سنجانی بوده و این خاندان تا هفت جد شیخ و شیخ زاده بوده اند وجد هفتم ایشان مریدبن الاشیخ نام داشته است. روشن امیر پدر شیخ زاهد، از ده «بهرالدله » که از دیه های کوهستان گیلان بود، زنی گرفت و تاج الدین ابراهیم در سیاه رود از این مادر زائیده شد. روشن امیر ظاهراً در سیاه رود مسکن داشته زیرا که درهمان جا مرده است. شیخ زاهد در طریقت مرید سید جمال الدین بوده است که در گیلان در مقام یونس در ده مالاوان ساکن بود. و شیخ در آنجابخدمت او رسیده و سلسله ارشاد او بدین قرار است :
شیخ تاج الدین ابراهیم زاده گیلانی. سید جمال الدین. شیخ شهاب الدین تبریزی. رکن الدین سجاسی.قطب الدین ابوبکر ابهری. شیخ ابومجیب سهروردی. قاضی وجیه الدین ( عم ابونجیب سهروردی ). محمد بکری ( پدر قاضی وجیه الدین ). احمد اسود دینوری. ممشاه دینوری. ابوالقاسم جنیدبن محمد بغدادی. سریربن نعلی سقطی . ابومحفوظ معروف کرخی. حبیب عجمی. ابوالحسن علی بن ابی طالب ( ع ).
سید جمال الدین مرشد شیخ زاهد گیلانی از مشایخ معروف نیمه اول قرن هفتم است که معاصر بوده است با علاءالدین محمدبن جلال الدین حسن ( 653-618 ) هفتمین پادشاه اسماعیلیه الموت و معروف به شیخ عین الزمان جمال الدین گیلی. وی بخدمت نجم الدین خیوقی خوارزمی معروف به نجم الدین کبری عارف شهیر قرن ششم در خوارزم رسیده است ، و از آنجا به قزوین آمده و در قزوین و حوالی آن اقامت داشته است و اصل وی از مردم گیلان بوده است و از شیخ نجم الدین ، عین الزمان لقب یافته و در قزوین شب دوشنبه چهارم شوال 651 درگذشته چنانکه یکی از شعرای زمان در مرثیت او سروده :

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] زاهد گیلانی، تاج الدین ابراهیم بن روشن بن امیر شیخ بندار سنگانی، عارف قرن هفتم در گیلان، و مرشد شیخ صفی الدین اردبیلی است.
احتمالا موطن اجداد او سنجان/ سنگان، یکی از روستاهای خواف خراسان ، بود و از آنجا به گیلان مهاجرت کردند.
خانواده ی زاهد گیلانی
خانواده ی او از دهخدایان سرشناس گیلان بودند که به کشاورزی اشتغال داشتند. زاهد گیلانی در ۶۱۵ در ساورد/ سیاورود گیلان زاده شد.
مراد زاهد گیلانی
براساس برخی منابع زاهد گیلانی مرید سیدجمال الدین تبریزی بود. احمدقمی در خلاصة التواریخ او را سیدجمال الدین گیلانی ثبت کرده است و وی نیز مرید شهاب الدین تبریزی (متوفی نیمه ی اول قرن هفتم) است.
نسب زاهد گیلانی
...