تیول
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
فرهنگ فارسی
( اسم ) واگذاری در آمد و هزین. ناحی. معینی است از طرف پادشاه و دولت باشخاص براثرابراز لیاقت یا بازی مواجب و حقوق سالیانه ( ایلخانان تاقاجاریه ) اقطاع .
دانشنامه عمومی
در روم باستان از عنوان لاتین با معنای تحت الفظی سود یا هدیه استفاده می گردید که منظور هدیهٔ زمین برای زندگی در برابر انجام یک کار مهم یا حفاظت از یک سرزمین و مرز خاص بود، در اروپای قرون وسطی از اعطای زمین در ازای خدماتی مشابه سیستم اداری روم مشاهده می شود، گاهی این زمین ها پس گرفته می شد و گاهی هم برای همیشه جزو میراث پذیرنده می گردید، در سال های بعد به چنین افرادی که از جانب بزرگان چنین عطیه ای دریافت کرده بودند اصطلاحاً تیول دار می گفتند، آنها قوانین خاص تیول خود را می توانستند اجرا کنند و گاهی اعمال قانون می نمودند، در دوران قرون وسطی در جهت ایمنی یا محافظت از رعیت هایی که در تیول کار می کردند معمولاً قلعه هایی که اغلب در وسط زمین تیول قرار داشتند ساخته می شد.
تیول (شیمی). تیول ( /ˈθaɪɒl/ ) یا مشتق تیولی ، ترکیب آلی گوگردداری است که به شکل ( R - SH ) باشد، R نشان دهندهٔ یک آلکیل یا استخلاف های آلی دیگر بوده و گروه عاملی SH - خود یک گروه تیول یا یک گروه سولفانیل در نظر گرفته می شود. بسیاری از تیولها بوی قوی مشابه سیر یا تخم مرغ گندیده دارند. تیول ها به عنوان ترکیبات بودار جهت کمک به تشخیص گاز طبیعی ( که در حالت خالص بی بو هستند ) به کار گرفته می شوند که منجر به خفگی نشود. بوی گاز طبیعی در اصل به خاطر بوی تیول موجود به عنوان ترکیب بودار است. پیش تر به تیول ها، مرکاپتان نیز می گفته اند. عبارت مرکاپتان برای اولین بار در سال ۱۸۳۲ توسط ویلیام کریستوفر زایس مطرح شد و ریشهٔ لاتین دارد. به دلیل این که گروه تیولات ( - RS ) به شدت با ترکیبات جیوه پیوند می دهد.
تیول های با ساختار ( R - SH ) ، به عنوان آلکان تیول ها یا آلکیل تیول ها ذکر شده اند، که در آن گروه آلکیل ( R ) به گروه سولفانیل ( SH ) متصل شده است. همان طور که پیش تر آورده شد، تیول ها و الکل ها، وجه اشتراک دارند. به خاطر این که گوگرد یک عنصر بزرگ تر از اکسیژن است، طول پیوندهای گوگرد - هیدروژن، غالباً حدود ۱۸۰ پیکومتر ( نزدیک ۴۰ پیکومتر طویل تر از پیوند معمول کربن - اکسیژن ) است. زوایای کربن - گوگرد - هیدروژن به ۹۰ درجه خواهد رسید. در حالت های جامد و مایع، پیوند هیدروژنی بین گروه های جداگانهٔ تیول ضعیف است، تاثیرگذارترین نیرو، برهمکنش های واندروالسی میان مراکز گوگردی دوقطبی - دوقطبی است. پیوند گوگرد - هیدروژن بسیار ضعیف تر از پیوند کربن - اکسیژن است، همان گونه که در انرژی تفکیک پیوند ( BDE ) بازتاب شده است. به عنوان مثال: انرژی تفکیک پیوند برای متان تیول یا متیل مرکاپتان ( CH3S - H ) ، مقدار 366kJ/mol بوده، درحالی که برای متانول ( CH3O - H ) ، مقدار 440kJ/mol است. به علت تفاوت مقداری ناچیز الکترونگاتیوی گوگرد و هیدروژن، یک پیوند S - H نسبتاً قطبی است. در تضاد، پیوندهای کربن - اکسیژن در گروه های هیدروکسیلی بیشتر قطبی اند. تیول ها گشتاور قطبیت نسبی کوچک تری در مقایسه با الکل های هم ردهٔ مذکور دارند.
راه های متعددی برای نام گذاری آلکیل تیول ها وجود دارد:
۱ ) پسوند - تیول به نام آلکان اضافه می شود. این روش تقریباً یکسان با نام گذاری یک الکل بوده و توسط آیوپاک ( IUPAC ) استفاده شده است. برای نمونه: CH3SH، متان تیول است.
۲ ) کلمه مرکاپتان با الکل، به نام ترکیب الکلی هم ارز، جابه جا می شود. مثال: CH3SH متیل مرکاپتان می شود، همان گونه که CH3OH متیل الکل نامیده می شود.
تیول (فرانسه). تیول ( به فرانسوی: Tulle ) یک کمون ( فرانسه ) در مرکز فرانسه و به عنوان مرکز دپارتمان کورز در ناحیه نوول - آکتین واقع شده است. تیول ۲۴٫۴۴ کیلومتر مربع مساحت و ۱۴٬۳۲۵ نفر جمعیت دارد.
شهرهای شرندورف، ارنتریا، لوسادا، اسمولنسک، دوویله و بری ( انگلستان ) خواهرخوانده های تیول ( فرانسه ) هستند.
