شیل

لغت نامه دهخدا

شیل. [ ش ُی ْ ی َ / شی َ ] ( ع ص ، اِ ) ج ِ شائل. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). رجوع به شائل شود.
شیل. ( اِ ) سدی که در عرض رودخانه برای صید ماهی با چوب سازند. ج ، شیلات ( به سیاق عربی ). ( از فرهنگ فارسی معین ).
شیل. ( اِخ ) کارل ویلهلم. شیمی دان سوئدی ( متولد استرالسوند 1742 و متوفای 1786 م. ) وی به کشف کلر، منگنز و گلسیرین موفق آمد. ( از فرهنگ فارسی معین ). از دانشمندان سوئد در دوره رنسانس محسوب است که در علم شیمی به اکتشافات تازه موفق شد. ( یادداشت مؤلف ).

فرهنگ معین

(اِ. ) سدی که در عرض رودخانه برای صید ماهی با چوب سازند، ج . (به عربی ) شیلات .

فرهنگ عمید

۱. پیشرفتگی آب در خشکی که برای ماهیگیری مناسب است.
۲. سدی که در کنار رودخانه برای صید ماهی درست می کنند.

فرهنگ فارسی

کارل ویلهلم - شیمی دان سوئدی ( و. استر السوند ۱۷۴۲ - ف. ۱۷۸۶ م . ) وی بکشف کلر منگنز و گلیسیرین موفق آمد .
سدی که در عرض رودخانه برای صید ماهی با چوب سازند جمع : ( بسیاق عربی ) شیلات .
جمع شائل

دانشنامه عمومی

شیل (سنگ). شِیل یا پَلمه سنگ ( انگلیسی: Shale ) نوعی سنگ رسوبی آواری دانه ریز است که از ترکیب کانی رس و دیگر کانی ها و ذرات در اندازه لای، به ویژه کوارتز و کلسیت تشکیل شده است. نسبت رس به دیگر کانی ها متغیر است. پلمه سنگ با شکستگی ها یا لایه بندی موازی با ضخامت کمتر از یک سانتی متر شناخته می شود. پلمه سنگ دانه ریزترین سنگ رسوبی آواری است. لایه لایه است و قسمت اعظم آن را مواد رسی تشکیل داده است.
کلسیت و سیلیس رنگ آن را روشن می کنند و ترکیبات آهن سبب قرمز شدن آن می شوند. در صورتی که همراه شیل، مواد آلی پوسیده وجود داشته باشد، رنگ سنگ متمایل به خاکستری و سیاه خواهد شد.

دانشنامه آزاد فارسی

شِیْل (shale)
شِیْل
سنگ رسوبی ریزدانهای با لایه های ظریف، متشکل از سیلت و رُس. سنگ ضعیفی است و به آسانی در امتداد صفحه های لایه بندی شکافته می شود و ورقه های نازک و یکنواخت تشکیل می دهد. برعکس آن، گِل سنگ به صورت پولک های نامنظم شکافته می شود. شیل های نفتی حاوی کروژن (شیست قیری) اند. کروژن نوعی مادۀ قیری جامد است که از آن براثر گرما دادن نفت به دست می آورند.

ویکی واژه

(به عربی)
سدی که در عرض رودخانه برای صید ماهی با چوب سازند؛
شیلات.