طارم

لغت نامه دهخدا

طارم. [ رَ ] ( معرب ، اِ ) محجری را گویند که از چوب سازند و اطراف باغ و باغچه بجهت منع از دخول مردم نصب کنند. ( برهان ). چوب بست گرد باغ و باغچه.محجری که از چوب سازند و به اطراف باغ نهند تا مانعاز دخول شود. ( غیاث اللغات ). نرده. || چوب بندی که از برای انگور و یاسمین و کدوی صراحی کنند و داربست و طارم انگور و داربند هم گویند. این لفظ معرب تارم است و در مصطلحات گفته در حرکت راء طارم اختلاف است ، بعضی مفتوح و بعضی مضموم آرند :
بعون نعمت عشق تو فارغم ز نعیم
نه جوی شیر شناسم نه طارم انگور.
ثناها همه ایزد پاک را
ثریاده طارم تاک را.نورالدین ظهوری مست ترا بطارم تاک است دیده باز
مستغنی از تفرّج این سبز طارم است.نورالدین ظهوری.و این بیت سالک قزوینی که در مدح جلال اسیر گفته بکسر راء نیز متحقق میشود :
سیاره این بلند طارم
خوانند ورا ابوالمکارم.( از آنندراج ).و ضبطت الکلمة فی اللسان و غیره بکسر الراء، و هو الموافق للوزن العربی ، و ضبطت فی المعیار و عند ادی شیر، بسکونها و قال الاول ( معرب طارم ) یعنی بضم الراء. و قال الثانی معرب عن تارم و لم یضبط الراء. و الظاهر ان ما قاله المعیار اصح ، ولکن مع فتح الراء فان فی ترجمة البرهان القاطع ص 412 طارم بوزن آدم و معناه مقارب للمعنی الذی هنا و اما تارم بالتاء فانه بفتح الراء ایضاً. ( حاشیه المعرب ص 224 ). طارمه. طارمی. || بام خانه. ( برهان ). || طاق خانه. ( اوبهی ). || خانه بالا. ( بحرالجواهر ). || دیدگاه. ( اوبهی ) :
بنشان بطارم اندر مر ترک خویش را
با چنگ سغدیانه و با یالغ و کدو.عماره.زمین ز مرد شود تنگ چون کهن بیشه
هوا ز گرد شود تیره چون سیه طارم.فرخی.لاجرم دشمنان به زندانند
خواجه شادان بطارم و گلشن.فرخی. || خانه را گویند که از چوب سازند همچو خرگاه و غیره. خانه چوبین. و به معنی گنبد نیز آمده است. ( برهان ). و در بهار عجم آمده خانه چوبین. چون خرگاه و سراپرده و گنبد. ( غیاث اللغات ). خرگاه. ( زمخشری ). قبّه. ( برهان ) :
هر آن روزی که بنشستی به طارم
بطارم در تو بودی باغ خرم.( ویس و رامین ).کنار بام وی را کاخ و طارم
زمین پر گل او را خزّ و ملحم.

فرهنگ معین

(رَ ) [ معر. ] (اِ. ) تارم ، خرگاه ، سراپرده .

فرهنگ عمید

۱. خرگاه، سراپرده.
۲. گنبد.
۳. خانۀ چوبی.
۴. نردۀ چوبی یا فلزی.
۵. چوب بستی که برای تاک درست می کنند.
* طارم اخضر: [قدیمی، مجاز] آسمان.
* طارم اطلس: [قدیمی، مجاز] = * طارم اخضر
* طارم اعلی: [قدیمی، مجاز] آسمان، فلک، عرش برین.
* طارم فیروزه: [قدیمی، مجاز] = * طارم اخضر
* طارم نیلگون: [قدیمی، مجاز] = * طارم اخضر

فرهنگ فارسی

۱ - ناحیه ایست در فارس که از شمال به خشن آباد از جنوب و مشرق به فارغان محدود است . طول آن ۷۲ و عرض ۱۸ کیلومتر است . آب و هوای آن گرم و ناسالم زمینها باتلاقی و مشجر است . محصول غلات برنج خرما و پنبه : آب مشروب از آب باران تامین میشود. ۲ - مرکز آن طارم است که دارای ۱۴ قریه و ۵٠٠ خانوار جمعیت است .
( اسم ) تارم . یا طارم اخضر . آسمان . یا طارم اعلی . آسمان . یا طارم چهارم ( چارم ) . فلک چهارم آسمان چهارم . یا طارم زبر جد . آسمان . یا طارم فیروزه . آسمان . یا طارم مینا . آسمان . یا طارم نیلگون . آسمان .
یکی از اجداد ایسن قتلغ از امرائ عصر سلطان محمد خدابنده .

دانشنامه عمومی

طارم (کوهرنگ). طارم روستایی است در شهرستان کوهرنگ، بخش بازفت، استان چهارمحال و بختیاریاین روستا یکی از زیباترین وبکرترین روستاهای بازفت است
جمعیت این روستا را مردم بختیاری از طایفه کیارسی بهداروندتشکیل داده اند که از جمله انها تیره نورالدین وند است
آب و هوای این روستا درتابستان گرم تا 47درجه سانتیگراد ودر زمستان تا منفی6 درجه میرود به طورکلی آب وهوای خوب همراه باطبیعت بکر و دست نخورده باعث شده بیشتر ساکنان قدیمی این روستا که به شهر رفته بودند بازگردند شغل بیشتر مردم این روستا کشاورزی ودامداری است .
]
جمع آوری اطلاعات :شایان محبی نورالدین وند

دانشنامه آزاد فارسی

طارُم
شهرستانی در شمال استان زنجان، مشتمل بر بخش مرکزی و بخش چَوَرْزَق، با مرکزیت اداری شهر آب بر. از شمال به استان اردبیل (شهرستان خلخال) و استان گیلان (شهرستان فومن)، از شرق به شهرستان های شفت و رودبار (استان گیلان)، از جنوب شرقی و جنوب به شهرستان قزوین، و از جنوب و غرب به شهرستان های ابهر و زنجان (استان زنجان) محدود است. شهرستان طارم در کوهستان البرز غربی قرار دارد و درّۀ قزل اوزن آن را به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم می کند. ارتفاعات شمالی شامل رشته کوه های مرتفعی است که کوه لاته برهنه، با ارتفاع ۲,۸۶۷ متر، بلندترین قلۀ آن است و ارتفاعات جنوبی، که این شهرستان را از شهرستان های البرز و زنجان جدا می کند، ۲,۸۷۴ متر ارتفاع دارند. رودخانۀ قزل اوزن و ریزابه هایی که از کوه های اطراف به آن می ریزند این شهرستان را مشروب می کنند. اقلیم شهرستان طارم معتدل تا معتدل مایل به سرد، از نظر بارندگی جزو نواحی نیمه خشک است، و جمعیت آن ۴۳,۹۶۴ نفر است (۱۳۸۵). کوه های شمالی آن از جنگل تنک پوشیده شده است. مهم ترین آبادی های آن عبارت اند از چورزق، دَرام، دستجرده، و گیلوان. راه رودبار به آب بر و روستای درام و نیز راه زنجان به آب بر همراه با راه های فرعی و روستایی دیگر شبکۀ راه های ارتباطی این شهرستان را تشکیل می دهند. شهرستان طارم ازجمله نواحی برنج خیز ایران است و پرورش درخت زیتون و سایر میوه ها نیز در آن متداول و دامداری و باغداری شغل عمدۀ ساکنان آن است.

ویکی واژه

تارم ؛ خرگاه، سراپرده.