زدودن. [ زِ / زُ دو دَ ] ( مص ) بمعنی ازاله کردن و پاک ساختن باشد عموماً، چنانکه دل را از غم و آئینه و شمشیر و امثال آن را از زنگ و اعضاء را از چرک و ملک را از فتنه. ( برهان ) ( از ناظم الاطباء ). زنگ از چیزی دور کردن و صاف و روشن کردن آئینه و تیغ و غیره... در برهان و جهانگیری به کسر اول و ضم ثانی و در سراج اللغات بکسر اول و ضم اول هر دو صحیح گفته. ( غیاث اللغات ) ( از آنندراج ). زداییدن. پاک کردن. پاکیزه کردن. برطرف کردن زنگ آئینه و شمشیر و مانند آن. صیقل دادن. محو کردن غم و اندوه از دل. ( فرهنگ فارسی معین ). ( از: «ز« »دو» + «دن »، پسوند مصدری )، پارسی باستان «اوزداوئیتی » ، هندی باستان ریشه «ذاو» ( مالیدن ، پاک کردن ). ( حاشیه برهان چ معین ). زایل کردن. ستردن. محو کردن. ( یادداشت بخط مرحوم دهخدا ) : گر کند یارئی مرا به غم عشق آن صنم بتواند زدود زین دل غمخواره زنگ غم.رودکی ( از احوال و اشعارج 3 ص 1063 ).ای زدوده سایه تو ز آینه فرهنگ رنگ بر خرد سرهنگ و فخر عالم از فرهنگ و هنگ.کسائی ( از لغت فرس اسدی چ اقبال ص 282 ).بدو گفت جان را زدودن ز چیست هنرهای تن را ستودن ز چیست ؟فردوسی.خردمند بزدود آهن چو آب فرستاد بازش هم اندر شتاب زدودش به دارو کز آن پس زنم نگردد بزودی سیاه و دژم.فردوسی.ترا گفتم از دانش آسمان زدایم دلت گر شود بدگمان.فردوسی.بیادکردش بتوان زدود از دل غم بمصقله بتوان برد ز آینه زنگار.فرخی.چو دل به خدمت او دادی و تو را پذرفت ز خدمت دگران دل چو آینه بزدای.فرخی.آنکه دو دست راد او بزدود ز آینه رادی و بزرگی زنگ.فرخی.ای بار خدای همه احرار زمانه کز دل بزداید لطفت بار زمانه.منوچهری.زنگ همه مشرق به سیاست بزدودی زنگ همه مغرب به سیاست بزدائی.منوچهری.یکی دختر که چون آمد ز مادر شب دیجور را بزدود چون خور.( ویس و رامین ).بسا عشقا، که نادیدن ، زدوده ست چنان کز اصل گوئی خود نبوده ست.( ویس و رامین ).مکن بد که تا بد نباید زدود مدر و مدوز و تو را رشته سود.اسدی.
فرهنگ معین
(زُ دَ ) (مص م . ) ۱ - پاک کردن . ۲ - صیقل دادن .
فرهنگ عمید
۱. پاک کردن، پاکیزه ساختن، زداییدن. ۲. پاک کردن زنگ از فلز.
فرهنگ فارسی
پاک کردن، پاکیزه ساختن، جلاداده، پاک شده ( مصدر ) ( زدود زداید خواهد زدود بزدای زداینده زدوده ) ۱ - پاک کردن پاکیزه کردن . ۲ - برطرف کننده زنگ ( آینه شمشیر و مانند آن ) صیقل دادن . ۳ - محو کردن غم و اندوه از دل . بمعنی ازاله کردن و پاک ساختن باشد عموما چنان که دل را از غم و آیینه و شمشیر و امثال آن را از زنگ و اعضای را از چرک و ملک را از فتنه
