بیتوته به معنای توقف در شب یا بخشی از آن در یکی از مکان‌های خاص، از مناسک حج به شمار می‌آید. در منابع فقهی، این مفهوم در مباحثی مانند نکاح، طلاق و حج مورد بحث قرار گرفته است و احکام ویژه‌ای برای آن ذکر شده است که فقیهان اسلامی و دیگر مذاهب نظرات متفاوتی درباره آن دارند. در احادیث شیعه، به بیتوته در شب عاشورا و همچنین بیتوته با وضو در بستر خواب تأکید شده است. بر اساس روایات، حضرت علی (علیه‌السّلام) به منظور حفظ جان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) مدتی در شعب ابی‌طالب با خوابیدن در بستر او بیتوته می‌کرد که به لیله المبیت معروف است. واژه بیتوته به عنوان مصدر از ریشه ب ـ ی ـ ت به معنای گذراندن شب، شب زنده‌داری در حال عبادت یا گناه، و انجام فعالیتی در شب است. در متون حدیث و فقه، بیتوته به معنای توقف و اقامت شبانه، چه به صورت کامل و چه جزئی، در مکانی خاص، چه در حالت خواب و چه در حالت بیداری، به کار می‌رود. همچنین، واژه‌های بَیات و مَبیت نیز به عنوان مترادف‌های بیتوته شناخته می‌شوند.
