کلمات و اصطلاحات تخصصی رشته الهیات و عرفان

• الهیات (Theology) – شاخه‌ای از فلسفه که به مطالعه خدا، ادیان و مفاهیم مرتبط می‌پردازد.
• عرفان (Mysticism) – جریانی معنوی که بر شهود مستقیم حقیقت الهی و تجربه شخصی خدا تأکید دارد.
• تصوف (Sufism) – شاخه‌ای از عرفان اسلامی که بر زهد، سلوک باطنی و محبت الهی تمرکز دارد.
• توحید (Monotheism) – اعتقاد به یگانگی خداوند که یکی از اصول اساسی ادیان ابراهیمی است.
• نبوت (Prophethood) – اعتقاد به ارسال پیامبران از سوی خدا برای هدایت بشر.
• معاد (Resurrection) – باور به زندگی پس از مرگ و بازگشت ارواح برای حسابرسی اعمال.
• شریعت (Sharia) – مجموعه احکام و قوانین دینی که رفتار فردی و اجتماعی مسلمانان را تنظیم می‌کند.
• طریقت (Tariqa) – مسیر و روش سلوک عرفانی که توسط صوفیان دنبال می‌شود.
• حقیقت (Haqiqa) – مرحله نهایی در عرفان که سالک به شناخت واقعی از خداوند دست می‌یابد.
• مجذوب (Majdhub) – کسی که از طریق جذبه الهی به عرفان دست یافته و از تعلقات دنیوی جدا شده است.
• سلوک (Sulook) – مسیر و مراحل پیموده‌شده توسط عارف برای رسیدن به خدا.
• ولایت (Wilayah) – مقام روحانی خاص که به عارفان و اولیای الهی نسبت داده می‌شود.
• فنا (Fana) – مرحله‌ای که در آن عارف از خودیت رها شده و در وجود الهی محو می‌شود.
• بقا (Baqa) – باقی ماندن در حضور الهی پس از فنا و بازگشت به زندگی برای هدایت دیگران.
• ذکر (Dhikr) – یاد خدا از طریق تکرار اذکار خاص برای نزدیکی به او.
• مراقبه (Muraqaba) – تمرکز عارفانه بر حضور خداوند و مشاهده حقایق باطنی.
• تجلی (Tajalli) – ظهور صفات الهی در عارف پس از تهذیب نفس.
• قبض و بسط (Qabd wa Bast) – حالات روحی عارف که شامل سختی و گشایش معنوی است.
• محبت (Mahabba) – عشق و علاقه عارفانه به خدا.
• معرفت (Ma’rifa) – شناخت شهودی و قلبی خداوند که با دانش معمولی تفاوت دارد.
• اصطلاحات مربوط به متون و شخصیت‌های عرفانی
• مناجات (Munajat) – گفتگوی عاشقانه و راز و نیاز عارفانه با خدا.
• خرقه (Khirqa) – لباس نمادین که توسط مشایخ صوفیه به شاگردان داده می‌شود.
• شیخ (Sheikh) – استاد و راهنمای عرفانی در تصوف.
• سالک (Salik) – کسی که در مسیر عرفانی گام برمی‌دارد.
• قطب (Qutb) – بالاترین مقام در سلسله عرفانی که راهنمای سالکان است.
• درویش (Dervish) – فردی که زندگی زاهدانه و عرفانی را انتخاب کرده است.
• حیرت (Hayrah) – حالتی از شگفتی و سرگشتگی در برابر عظمت الهی.
• شطحیات (Shathiyat) – سخنان عجیب و رمزی عرفا که فراتر از درک عقلانی است.
• کشف و شهود (Kashf wa Shuhud) – تجربه مستقیم از حقایق معنوی.
• وحدت وجود (Wahdat al-Wujud) – نظریه‌ای عرفانی که بیان می‌کند همه چیز تجلی‌ای از وجود الهی است.