کلمه تکوینی در زبان فارسی معانی متنوعی دارد، اما به طور کلی به مفاهیمی مرتبط با آفرینش، ایجاد و شکل‌گیری اشاره می‌کند. این واژه در زمینه‌های مختلف کاربردهای خاصی دارد: در این حوزه، به فرآیند رشد و تکامل موجودات زنده اشاره دارد. این فرآیند شامل مراحل مختلفی از جمله تقسیم سلولی، تمایز سلولی و شکل‌گیری اندام‌ها و بافت‌ها است. به‌ویژه، تکوین حیوانی به رشد و توسعه جنین و مراحل اولیه زندگی یک حیوان اشاره دارد، همان‌طور که در مجله فرادرس آمده است. همچنین در گیاهان، به رشد و توسعه گیاهان و تشکیل اندام‌ها و بافت‌های مختلف اشاره می‌کند. در روانشناسی به مطالعه تغییرات انسان از بدو تولد تا مرگ می‌پردازد. این شاخه به بررسی جنبه‌های مختلف رشد انسان، از جمله رشد شناختی، عاطفی، اجتماعی و حرکتی می‌پردازد. اختلالات عصبی تکوینی یا رشدی نیز به مشکلات رشد عصبی در کودکان اشاره دارد که می‌تواند بر عملکرد مغز، زبان، رفتار و یادگیری تأثیر بگذارد، بر اساس اطلاعات مرکز مام ژن. آزمون تکوینی نوعی آزمون است که برای ارزیابی یادگیری دانش‌آموزان در طول یک دوره آموزشی به کار می‌رود. هدف این آزمون‌ها شناسایی نقاط قوت و ضعف دانش‌آموزان و ارائه بازخورد به آن‌ها برای بهبود یادگیری است. آزمون‌های تکوینی معمولاً با آزمون‌های پایانی که برای ارزیابی کلی دانش‌آموزان استفاده می‌شود، تفاوت دارند. به طور خلاصه، این کلمه در فارسی به آفرینش، شکل‌گیری، رشد و توسعه در زمینه‌های مختلفی از جمله زیست‌شناسی، روانشناسی، آموزش و پرورش و فلسفه اشاره دارد.
