پیوند لوله ای یک نوع روش در کشاورزی و باغبانی است که برای اتصال دو گیاه به یکدیگر به کار میرود، بهویژه زمانی که هدف تقویت رشد گیاه، تولید محصول بهتر یا ترکیب ویژگیهای مثبت دو گیاه مختلف باشد. این نوع پیوند به دلیل شباهت ظاهری به یک لوله یا استوانه، به این نام معروف است.
در این روش، پیوندک (بخشی از گیاه که قرار است رشد کند، مثلاً شاخه یا جوانه) به صورت استوانهای یا لولهای درآورده میشود و سپس روی پایه (گیاه میزبان) قرار میگیرد. این پیوند باعث میشود که دو قسمت به خوبی با هم اتصال یافته و رشد کنند.
مراحل انجام پیوند لوله ای
آمادهسازی پایه: پایه که گیاه اصلی است، به صورت مناسب برش داده میشود تا برای اتصال آماده باشد.
آمادهسازی پیوندک: پیوندک به شکل استوانهای یا لولهای برش داده میشود تا بتواند به راحتی روی پایه قرار گیرد.
قرار دادن پیوندک روی پایه: پیوندک به گونهای روی پایه قرار میگیرد که کامبیوم (لایه زاینده و فعال رشد) هر دو قسمت با هم تماس داشته باشد. این تماس برای موفقیت پیوند بسیار مهم است.
بستن محل پیوند: برای اطمینان از اتصال مناسب، محل پیوند با نوارهای پلاستیکی یا مواد خاص بسته میشود.
مراقبت پس از پیوند: گیاه باید در شرایط مناسب از نظر دما، رطوبت و نور نگهداری شود تا پیوند به خوبی جوش بخورد و گیاه به رشد خود ادامه دهد.
کاربردهای پیوند لوله ای
درختان میوه: برای اصلاح ژنتیکی و ترکیب ویژگیهای مثبت دو نوع درخت میوه، مانند مقاومت به آفات یا افزایش باردهی.
گیاهان زینتی: برای ایجاد گیاهانی با ظاهر زیبا یا ویژگیهای خاص.
افزایش مقاومت گیاهان: گاهی از این روش برای تقویت گیاهان در برابر شرایط نامساعد محیطی استفاده میشود.