کتاب «وظيفة الأنام في زمن غيبة الإمام» اثری از آیتالله میرزا محمد تقی الموسوی اصفهانی است. این کتاب به زبان عربی نگاشته شده و در نسخههای مختلف به چاپ رسیده است. یکی از چاپهای آن در سال ۱۳۸۵ خورشیدی (مطابق با یکی از منابع فارسی) منتشر شده است. تعداد صفحات در یکی از نسخهها حدود ۱۱۲ صفحه ذکر شده است. ناشر یکی از نسخهها «دلیل ما» است.
موضوع، هدف و ساختار کتاب
کتاب وظیفه الانام فی زمن غیبه الإمام درباره وظایف و تکالیف شیعیان و دوستداران امام زمان (عج) در زمان غیبت بحث میکند. مؤلف در کتاب خود تلاش کرده است تا در قالب پنجاه و چهار وظیفه (۵۴ وظیفه)، به شیعیان راهنمایی کند که در دوره غیبت امام چگونه رفتار کنند، چه کارهایی را پیگیر شوند و چه ویژگیهایی باید داشته باشند. این وظایف شامل ابعاد اعتقادی، فردی، اجتماعی و اخلاقی است. همچنین در متن کتاب به اهمیت انتظار فرج، دعا، معرفت امام، اهتمام به ارشاد مردم، صبر، شناخت و ذکر فضائل آن حضرت و وظایف سیاسی و اجتماعی در دوران غیبت پرداخته شده است. در مقدمه کتاب، مؤلف بیان میکند که غیبت امام نه موجب حذف وظایف دینی است و نه معنا دارد که مؤمنان منفعل و بیتفاوت باشند، بلکه وظایف تازهای بر آنان افزوده میشود. از نظر ساختار، کتاب به صورت فشرده و مختصر تدوین شده است به شکلی که هر وظیفه به اختصار بیان میشود و همراه با استدلالها و استشهادات از منابع حدیثی و روایی. این مختصر بودن، آن را برای استفاده عمومیتر مناسب میسازد.
اهمیت و کاربرد کتاب
کتاب وظیفه الانام فی زمن غیبه الإمام یکی از آثار معتبر در حوزه مهدویت و فقه شیعی است که به عنوان دستورالعمل مؤمنان در دوران غیبت امام زمان شناخته میشود. این کتاب در مراکز مطالعات مهدوی و حوزههای علمیه به عنوان مرجع میانسط محسوب میشود و در دورههای آموزشی مهدویت تدریس میگردد. افزون بر آن، در کتابهای دیگر مهدوی و فهرستهای وظایف انتظار نیز به آن ارجاع داده شده است. یکی از نقاط قوت این اثر، تنظیم وظایف با تقسیمبندی دقیق و استناد به منابع حدیثی معتبر است که خواننده را به فهم عملی و نسبت دادن وظایف خود نسبت به امام زمان تشویق میکند. همچنین، به علت مختصر بودن، برای کسانی که میخواهند در زمینه مهدویت وارد شوند، مناسب و دسترسپذیر است.