معنی لغوی و ساختار نحوی
فَأَنْجَيْنَاهُمْ از فعل ماضیِ «أَنْجَى» به‌معنای نجات دادن، رهانیدن از مخاطره یا هلاک تشکیل شده است. حرف «فَ» در آغاز برای اتصال منطقی یا توالی («پس/سپس/بنابراین») آمده و «‑نَا» ضمیر فاعلی جمع «ما» و «‑هُمْ» ضمیر مفعولی «آنها» است؛ بنابراین ترجمه تحت‌اللفظی می‌شود: «پس ما آنان را نجات دادیم.»
دامنه معنایی و مشتقات
فعل «أَنْجَى/نَجَا/نِجَاة» معمولاً دلالت بر رهایی از خطر، حفظ از هلاک و رساندن به سلامت دارد؛ هم در معنای دنیوی (نجات از طوفان، جنگ، بیماری) و هم در معنای اخروی (نجات از عذاب و هلاک). از همین ریشه مشتقات مهمی مانند «نَجَاة» (رستگاری/نجات)، «مُنْجِی» (نجات‌دهنده) و «انْقاذ» (نجات/رهایی) ساخته شده‌اند.
نمونه قرآنی و تفسیر کوتاه
در آیه ۹ سوره انبیاء: «ثُمَّ صَدَقْنَاهُمُ الْوَعْدَ فَأَنْجَيْنَاهُمْ وَمَنْ نَشَاءُ وَأَهْلَكْنَا الْمُسْرِفِينَ» ترجمه: «سپس به وعده‌ای که به ایشان داده بودیم وفا کردیم، پس ما آنان و هر که را خواستیم نجات دادیم و تباه‌کنندگان را هلاک نمودیم.» در این‌جا «فَأَنْجَيْنَاهُمْ» نشان‌دهنده تحقق وعده الهی به رهایی مؤمنان از خطر یا سختی و حفظ ایشان است؛ یعنی نجاتی که هم اثربخش و هم اراده‌محور (وَمَنْ نَشَاءُ) بیان شده است.
