اسطیره واژهای عربی است که در اصل به معنای سخن بیپایه، آشفته و بیهوده بهکار میرود. این واژه در متون کهن بیشتر به گفتاری اطلاق شده که انسجام و استواری ندارد و شنونده آن را جدی نمیگیرد. بنابراین، معنای نخست آن جنبهای منفی دارد و به نوعی سخن بیاعتبار اشاره میکند.
در معنای دوم، اسطیره به افسانه و روایت خیالی گفته میشود. این معنا بیشتر در حوزه فرهنگ و ادبیات کاربرد دارد، جایی که داستانها و حکایات غیرواقعی با اهداف سرگرمی، پندآموزی یا بیان نمادین شکل میگیرند. جمع این واژه «اساطیر» است که در قرآن کریم نیز به کار رفته و کافران وحی الهی را «اساطیر الاولین» یا افسانههای پیشینیان مینامیدند.
بنابراین، اسطیره هم معنای سخن پریشان و بیهوده دارد و هم به افسانه و داستان خیالی دلالت میکند. به همین دلیل، این واژه در متون دینی بیشتر با بار منفی به کار رفته، در حالی که در ادبیات و فرهنگ عامه، معنای داستانی و اسطورهای آن برجسته شده است.