گُنَبْدِ آتِشفَشانی، که در اصطلاح زمین‌شناسی به آن dome volcano گفته می‌شود، یکی از انواع ساختمان‌های آتشفشانی است که بر اثر خروج و انباشتگی ماگمای چسبنده و غلیظ در اطراف دهانهٔ آتشفشان تشکیل می‌گردد. این نوع آتشفشان‌ها معمولاً دارای شیب‌های تند و گنبدی شکل هستند و به‌دلیل ویسکوزیته بالا و درصد سیلیس زیاد ماگما، فوران‌های انفجاری شدیدی را تجربه می‌کنند. شکل‌گیری آن‌ها بیشتر در مراحل پایانی فعالیت یک آتشفشان و یا در مجاورت دهانه‌های اصلی روی می‌دهد.
فرآیند تشکیل گنبد آتشفشانی بدین‌صورت است که ماگمای غنی از سیلیس، به‌علت گرانروی بالا، نمی‌تواند به‌راحتی جریان یابد و در نتیجه در نزدیکی محل خروج، انباشته شده و ساختاری گنبدمانند و گاه ناهموار ایجاد می‌کند. این گنبدها ممکن است به‌تدریج و با ادامهٔ فرآیندهای درونی، رشد کنند و حتی گاهی با ترک‌خوردگی و ریزش بخش‌هایی از خود، جریان‌های آذرآواری یا گدازه‌های کوتاه‌مسیر را به‌وجود آورند. از نمونه‌های مشهور این پدیده می‌توان به گنبد آتشفشانی سنت هلن در ایالات متحدهٔ آمریکا اشاره نمود.
اهمیت مطالعهٔ گنبدهای آتشفشانی نه‌تنها در درک بهتر فرآیندهای ماگمایی و پویایی زمین‌ساختی مناطق فعال است، بلکه در مدیریت ریسک و پیش‌بینی فوران‌های آتشفشانی آینده نیز نقش حیاتی دارد. از آن‌جا که این ساختارها اغلب ناپایدار بوده و احتمال ریزش ناگهانی و ایجاد ابرهای سوزان و بهمن‌های عظیم خاکستر در آن‌ها وجود دارد، شناسایی و پایش مستمر آن‌ها برای کاهش مخاطرات طبیعی در مناطق مسکونی پیرامون، امری ضروری محسوب می‌شود.
