ژرفای نوری ابر، به میزان ضخامت نوری یک ابر در راستای قائم اشاره دارد که بین بالاترین نقطه ابر (قله) و پایینترین سطح آن (کف) اندازهگیری میشود. این پارامتر نشاندهنده چگونگی عبور یا جذب نور خورشید و تابشهای دیگر از داخل ابر است و یکی از مهمترین کمیتها در مطالعه ویژگیهای اپتیکی ابرها به شمار میرود. به عبارت دیگر، ژرفای نوری مشخص میکند که نور خورشید چقدر میتواند از میان ابر عبور کند یا تا چه حد ابر مانع عبور نور میشود.
ژرفای نوری یا ضخامت نوری، نشاندهنده مقدار کل ذرات و قطرات آب معلق در داخل ابر است که بر پراکندگی و جذب نور تأثیر میگذارد. هرچه ژرفای نوری بیشتر باشد، ابر متراکمتر و ضخیمتر است و نور کمتری از آن عبور میکند؛ در نتیجه، ابر به صورت کدر و تاریکتر دیده میشود. بالعکس، ژرفای نوری کم نشاندهنده ابر نازکتری است که نور را بیشتر عبور میدهد. این پارامتر نقش بسیار مهمی در تعیین تأثیر ابرها بر دما و انرژی دریافت شده در سطح زمین دارد، زیرا ابرها با بازتاب و جذب نور خورشید به تنظیم دمای جو و زمین کمک میکنند.
ژرفای نوری ابر با استفاده از دادههای ماهوارهای، رادارهای هواشناسی و طیفسنجهای نوری محاسبه میشود. این اندازهگیریها بر اساس میزان نور جذب شده، پراکنده شده یا بازتاب شده توسط قطرات آب و بلورهای یخ در ابر انجام میگیرد. ابزارهای پیشرفته قادر هستند ضخامت نوری را در نواحی مختلف ابر به صورت دقیق محاسبه کنند که این اطلاعات برای تحلیل دقیق شرایط جوی اهمیت دارد.